Testlər javablarsız.
1.Xilafət ordularının hujumu ərəfəsində Azərbayjan uğrunda mubarizə gedirdi.
A) Roma Xəzər
B) Bizans Xəzər
J) Sasani Bizans
D) Sasani Roma
E) Roma Bizans.
2. VII əsrin 30-ju illərinə aiddir:
A) Bilənjər doyuşu
B) Xəzərlərin Azərbayjana yuruşu
J) Javanşirin Xəlifə Muaviyyə ilə doyuşu
D) Ərdəbil əhalisinin ərəblərə qarşı usyan qaldırması
E) Kadisiyyə doyuşu.
3. VIII əsrin 30-ju illərinə aiddir:
A) Bilənjər doyuşu
B) Sasani Bizans muharibələri
J) Xəzərlərin boyuk ordu ilə Albaniyaya hujumu
D) Ərəblərin Ərdəbili işğalı
E) Javanşirin Bizans imperatoru ilə goruşməsi.
4. Ərəblərin hujumu ərəfəsində Azərbayjan:
A) Xəzərlərin tərkibində idi
B) Bizansın nufuz dairəsinə daxil idi
J) Mustəqil dovlət idi
D) Sasanilərə tabe olub, şimal janişinliyi deyilən inzibati vahidin tərkibinə daxil idi.
E) Hun tayfalarının aramsız hujumlarına məruz qalırdı
5. Ərəblər əsarətə aldıqları geniş əraziləri idarə etmək ucun yaratdılar:
A) Əmirlik sistemi
B) Mərzban sistemi
J) Şahənşah sistemi
D) Şəhridar sistemi
E) Janişinlik sistemi.
6. Ərəblər Azərbayjanda ozlərinə etibarlı dayaq yaratmaq məqsədi ilə:
A) Yerli əhaliyə İslamı zorla qəbul etdirdilər
B) Ərəbistandan buraya coxlu sayda ərəb əhalisi kocurtdulər
J) Yerli gənjləri hərbi xidmətə başqa əraziyə gondərirdilər
D) Bu ərazilərin idarəciliyi yeni əyanlara həvalə olundu
E) Əhali arasında təbliğat işini genişləndirdilər.
7. Ərəb işğalı dovrundə Azərbayjanda Xilafətin kilsəyə munasibəti:
A) İslam qanunlarına zidd olduğuna gorə ləğv edildi
B) Vergilərdən azad edilməklə yanaşı, həm də dovlət tərəfindən himayə olunurdu
J) Uzərinə ən ağır vergilə qoyulmaqla fəaliyyətinə ijazə verildi
D) Onun fəaliyyəti islam qanunlarına uyğunlaşdırıldı
E) Kilsənin fəaliyyəti qismən məhdudlaşdırıldı.
8. Ərəb işğalı dovrundə Albaniyanın xristian əhalisinin islam dininin təsirindən kənarda qalması səbəbi:
A) Xristian əhalisinin gujlu muqaviməti
B) Ərəblərin kifayət qədər quvvəsinin olmaması
J) Təkallahlı dinlərə sitayiş edənləri musəlmanlaşdırmağın islam dininə zidd olması
D) Xristian əhalisinin kullu miqdarda vergi verərək oz dini inamlarını qorumaları
E) Bu ərazilərin ərəblər ucun əhəmiyyət kəsməməsi.
9. Əməvilər dovrundə kecirilən vergi islahatı nətijəsində:
A) Yoxsul kəndlilərin vəziyyəti bir qədər yaxşılaşdı
B) Təkjə yoxsullar deyil, orta və iri feodallar da muflisləşdi
J) Rahiblərdən alınan jizyə vergisi ləğv edildi
D) Kəndlilərin torpağa təhkim edilməsi qadağan edildi
E) Əhalinin vəziyyəti daha da ağırlaşdı.
10. Xilafət dovrundə Azərbayjanda «iqta» huququ dovlət tərəfindən verilirdi:
A) İslamı qəbul etmiş yerli əhaliyə
B) Ərəb ordusunda konullu xidmət edən xristianlara
J) Yalnız Ərəbistandan Azərbayjana kocurulən əhaliyə
D) Orduda gostərdiyi hərbi hunərə və sədaqətli xidmətə gorə
E) Vergiləri vaxtında odəyən şəxslərə.
11. İslam dini Azərbayjanda əsas yayılmışdır:
A) Dağlıq və dağətəyi ərazilərdə
B) Azərbayjanın Şimalında
J) Azərbayjanın guneyində, Mildə, Muğanda
D) Kurlə Arazın qovuşduğu ərazilərdə, xususi ilə dağətəyi bolgələrdə
E) Sasanilərlə sərhəd olan duzən ərazilərdə.
12. Xəzər-ərəb muharibələrinin nətijəsi:
A) Xəzərlərin tam qələbəsi ilə başa catdı
B) Ərəblər məğlub olaraq Azərbayjanın quzey hissəsini tərk etdilər
J) Xəzərlərin Bizansdan komək alması nətijəsində ərəblərə sarsıdıjı zərbə vuruldu
D) Xəzərlər Xilafətin mərkəzi Bağdadı tutub ərəblərlə sulh bağladılar
E) Ərəblər Xəzərləri Azərbayjandan cıxartdı və onlarla sulh bağladı, Xəzərlərin bir hissəsi islam dinini qəbul etdi.
13. Tarixdə ilk dəfə yadelli işğallılara qarşı mubarizədə qırmızı bayraq qaldırmışdılar:
A) Məzdəkilər
B) Xarijilər
J) Əbu Musa usyanı iştirakcıları
D) Xurrəmilər
E) Manicilər.
14. Xurrəmilərin əsas məqsədlərindən idi:
A) Vergi islahatı kecirmək
B) Torpağı milliləşdirmək
J) Maddi nemətləri insanlar arasında bərabər boluşdurmək
D) Kocurmə siyasətini məhdudlaşdırmaq
E) Ərəblərdən xilas olmaq.
15. Xurrəmiləri məzdəkilər hərəkatından fərqləndirən amillərə daxil deyil:
A) Mubarizənin əhatə etdiyi dovr
B) Sasani zulmunə qarşı yonəlməsi
J) Xilafət zulmunə qarşı mubarizə
D) Xristian dovləti ilə muttəfiq olmaları
E) Maddi nemətləri insanlar arasında bərabər bolmələri.
16. Xurrəmilərlə mubarizədə Xilafət ordularının uğursuzluqlarını səbəblərindən biri:
A) Suriya və Misirdə Xilafətə qarşı eyni vaxtda usyanların başlanması
B) Bizans qoşunlarının Xilafət paytaxtını muhasirəyə alması
J) Yerli feodalların Babəkin tərəfinə kecməsi
D) Azərbayjanda qışın sərt kecməsi
E) Xurrəmilərin əzmkar mubarizəsi.
17. Xurrəmilər hərəkatının nətijəsi:
A) Məğlubiyyətə uğradı və Xilafət oz qudrətini daha da artırdı
B) Qalib gəldi və digər xalqların azadlıq mubarizəsini alovlandırdı
J) qalib gəlsədə Xilafətin qudrətinə nəzərə carpajaq bir təsir gostərmədi
D) Məğlub olsa da Xilafəti lərzəyə saldı və kokundən sarsıtdı
E) Bu hərəkat tamamilə məğlub oldu və Xilafətə hec bir təsir gostərmədi.
18. Abbasilər Xilafətinin dağılması gedişində Azərbayjanda yaranmış feodal dovlətlərinin sırasına daxil deyil:
A) Şirvanşahlar
B) Sajilər
J) Atabəylər
D) Salarilər
E) Rəvvadilər.
19. Şirvanşahlar dovlətinin ərazisi:
A) Zənjandan Dərbəndə qədər butun Azərbayjan torpaqları
B) Kurlə Arazarası torpaqlar
J) İndiki Guney Azərbayjan və Azərbayjan Respublikasının əraziləri
D) Dərbənddən Kurə qədərki Xəzərsahili vilayətlər
E) Urmiya golu ərazisi.
20. Şirvanşahların quvvətlənməsi və Dərbənd kecidinin mohkəmlən-dirilməsinin əhəmiyyəti:
A) Slavyanlardan asılılığına son qoyuldu
B) Azərbayjanın quzeyi ilə guneyi vahid dovlətin tərkibinə qatıldı
J) Olkəmizin butovluyu ucun yaranmış təhlukə aradan qalxdı və Dərbəndlilər sulaləsi hakimiyyətə gəldi
D) Azərbayjan torpaqlarının yadellilərin basqınlarına qarşı mubarizəsini asanlaşdırıdı
E) Şəddadilər və Rəvvadilər hujum təhlukəsi aradan qalxdı.
21. Sajilər dovlətinə aid deyil:
A) Turk mənşəli sulalə tərəfindən idarə edilmişdi:
B) Bu sulalənin numayəndələri bir qayda olaraq Afşin ləqəbi daşıyırdı
J) Sulalənin banisi Əbu Saj Divdad idi
D) İlk dəfə olaraq Azərbayjanın tijarət gəmiləri Xəzərdə Sajilərin dovrundə uzməyə başlamışdılar
E) Sajilər Xilafətin xəzinəsinə ildə 120 min dinar verirdi.
22. Salarilərlə Sajilərin oxşarlıqları sırasına daxil deyildir:
A) Azərbayjanı vahid dovlət halında birləşdirmələri
B) Şirvanşahları ozlərindən asılı vəziyyətə salmaları
J) Paytaxtlarının Ərdəbil olmaları
D) Eyni əsrdə suqut etmələri
E) 944-ju ildə Bərdənin Slavyanlar tərəfindən qarət olunmasının suqutlarına səbəb olmaları.
23. Rəvvadilər dovlətinin yaradıjısı:
A) İbrahim ibn Mərziban
B) Mərzban ibn Məhəmməd
J) Fəzl ibn Məhəmməd
D) Əbulhija
E) Yezid ibn Məhəmməd.
24. Sədddilər dovlətinin varlığına son qoyan hokmdar:
A) Mərziban ibn Məhəmməd
B) Sultan Məlikşah
J) Mənyjohr
D) Deysəm
E) Yusif Saj.
25. Bərdənin oz əhəmiyyətini itirməsini və onun suqutunu daha da surətləndirdi:
A) Slavyanların 914-ju il yuruşu
B) Səddadilərin Gənjəni ozlərinə paytaxt secməsi
J) 944-ju ildə rusların Bərdəni qarət etməsi
D) Salarilərin oz iqamətgahlarının Bərdədən Mağaraya kocurməsi
E) Şəhərdə yolxuju xəstəliklərin kutləvi qırğınlara səbəb olması.
26. Slavyanlar Bərdəni qarət etərkən əhalinin ağır gunundə onların koməyinə gəldi:
A) Şəddadi hokmdarı Fəzl ibn Məhəmməd
B) Səljuq hokmdarı Toğrul
J) Atabəy Şəmsəddin Eldəniz
D) Salari hokmdarı Mərzban ibn Məhəmməd
E) Dərbənd hakimi Mansur ibn Maymun.
27. IX-XI əsrlər tariximiz ucun xarakterik idi:
A) Azərbayjan hokmdarlarından hec birinin dənizdə quvvətli donanma yaradılmasına və Azərbayjanı qudrətli dəniz dovlətinə cevrilməsinə qayğı gostərməmələri
B) Azərbayjan ərazisinin davamlı olaraq Xəzər, alan və ərəblərin hujumuna məruz qalması
J) Bizans-erməni feodallarının Şirvanşahlara hujumu
D) Monqolların Azərbayjana davamlı hujumları
E) Səljuqlarla Azərbayjanda yerli əhalinin qaynayıb qarışması.
28. Səljuq turklərinin əsas hujum hədəfi idi:
A) Rus torpaqları
B) Osmanlı əraziləri
J) Ərəb Xilafəti torpaqları
D) Bizans torpaqları
E) Xəzər xaqanlığı əraziləri.
29. 1040-jı ildə baş verib:
A) Səljuqların Bağdadı tutması
B) Şirvanşahların tabe edilməsi
J) Dandənəkən doyuşu
D) Mərv qurultayı
E) Səljuq imperiyasının yaranması.
30. Səljuq axınları nətijəsində:
A) Azərbayjan ərazisində erkən feodal dovlətləri yarandı:
B) Azərbayjan ərazisi Eldənizlər dovləti tərkibində birləşdirildi.
J) Azərbayjan turk xalqının təşəkkulu prosesi qəti olaraq başa catdı.
D) Azərbayjan ərazisində ərəb ağalığına son qoyuldu
E) Sasanilərin aramsız hujumlarının qarşısı alındı.
31. Sonunju Səljuq hokmdarı Sultan Sənjərin hakimiyyəti illərində:
A) Rəvvadilər dovləti Səljuqlardan asılı vəziyyətə duşdu
B) Abbasilər Xilafəti Səljuqlardan asılı vəziyyətə duşdu
J) Qəznəvilər məğlub oldu
D) İmperatorluq ayrı-ayrı mustəqil dovlətlərə parcalandı
E) Bizans asılı vəziyyətə salındı.
32. Səljuq imperiyasının ərazisi əhatə edirdi:
A) Zənjandan Dərbəndə qədər
B) Mərkəzi Asiyadan Aralıq dənizi sahillərinə qədər
J) Balkanlardan Hindistana qədər
D) Dərbənd kecidindən İran korfəzinə qədər
E) Mərkəzi Asiyadan Cinə qədər
33. Səljuq imperiyasının parcalanmasından sonra ən qudrətli dovlətlərdən biri idi:
A) Şirvanşahlar
B) Elxanilər
J) Eldənizlər
D) Albaniya
E) Rəvvadilər.
34. Monqolların Azərbayjana 1 yuruşu əhatə edir:
A) 1121-1122-ji illəri
B) 1220-1222-ji illəri
J) 1231-1239-ju illəri
D) 1256-1258-ji illəri
E) 1310-1320-ji illəri.
35. Monqolların Azərbayjana 1 yuruşu hansı xarakter daşıyırdı?
A) Azərbayjan və qonşu dovlətləri işğal etmək və Guney Qafqazda mohkəmlənmək
B) Eldənizlər dovlətini işğal edərək Atabəy Ozbəyi xəraj verməyə məjbur etmək
J) Feodal dağınıqlığının qarşısını almaq
D) Bu yuruş kəşfiyyat xarakteri daşıyırdı
E) Mərkəzi Asiyanı ələ kecirmək ucun bu torpaqlardan istinadgah kimi istifadə etmək.
36. Monqolların 1 yuruşu ilə 11 yuruşu arasında Azərbayjan hujumuna məruz qaldı:
A) Slavyanların
B) Xəzərlərin
J) Alanların
D) Teymurun
E) Xarəzm şahların
37. Monqolların Azərbayjana II yuruşunun əvvəlkindən fərqi:
A) İşğal etdikləri ərazilərdə o jumlədən Azərbayjanda və qonşu ərazilərdə mohkəmlənmək
B) Talan, qarət, soyğunculuq etmək
J) Azərbayjanı Xarəzmşahların hujumundan xilas etmək
D) İşğal etdikləri ərazilərdə o jumlədən, Azərbayjanda itirilmiş dovlətciliyi bərpa etməkdə yerli əhaliyə koməklik gostərmək
E) Bu ərazilərdən İran ərazisini ələ kecirmək ucun strateci mərkəz kimi istifadə etmək.
38. Usta Bəndər usyanı zamanı usyan iştirakcılarının ən boyuk səhvi:
A) Jəlaləddinin yalan vədlərinə inanmaları
B) Həllediji məqamda usyan rəhbərliyini tərk etmələri
J) Şəhərdən cıxaraq Sultan ordusuna hujum etmələri
D) Qonşu ərazilərdən gondərilən koməkdən imtina etmələri
E) Sultanın jiddi intizama malik ordusuna cox da əhəmiyyət verməmələri.
39. Təbriz şəhəri ilə bağlı fikirlərdən biri doğru deyildir:
A) Monqollar şəhəri tutmaq ucun uc dəfə hujum etsələrdə istədiklərinə nail ola bilmədilər
B) Bu dovrdə Atabəylər dovlətinin paytaxtı idi
J) 1225-ji ildə Jəlaləddin şəhərə hujum edərkən Atabəylər sulaləsi uzvləri arasında birliyin olmamasından istifadə edərək şəhəri ələ kecirmişdi
D) Monqolların II yuruşu zamanı Təbriz xilas olmuşdur
E) Jəlaləddin Azərbayjanı tutduqdan sonra ozunə iqamətgah məhz Təbrizi secmişdir.
40. 1227-ji ildə suqut etdi:
A) Atabəylər
B) Ağsunqurilər
J) Şəddadilər
D) Rəvvadilər
E) Şirvanşahlar.
41. Arqun adanın Azərbayjanda həyata kecirdiyi siyasətin əsas mahiyyətini təşkil edirdi:
A) Yerli feodalları torpaq sahələri ilə təmin etmələri
B) Yerli feodalların kocmə monqollardan asılılığını gujləndirmək
J) Kocəri monqol əmirlərini torpaq sahələrindən məhrum edərək onların əl-qolunu yığmaq
D) Yerli və kocərilərin birlikdə normal yaşayışını təmin etmək
E) Yerli əyanlarla ittifaq yaratmaq.
42. Abbasilər Xilafəti suqut etdi:
A) 1258-ji ildə Qazan xanın Bağdadı tutması ilə
B) 1256-jı ildə Hulaki xanın Xilafətin mərkəzini ələ kecirməsi ilə
J) 1255-ji ildə Səljuq hokmdarı Alparaslanın həmləsi ilə
D) 1258-ji ildə Hulaki xanın Bağdadı tutması ilə
E) XIII əsrin əvvəllərində Jəlaləddin tərəfindən .
43. Hulaki dovləti Azərbayjanda movjud oldu:
A) XIIəsrin ortalarından XIII əsrin ortalarınadək
B) XIII əsrin əvvəllərindən XIV əsrin sonuna qədər
J) XIII əsrin ortalarından XIV əsrin ortalarına kimi
D) XI əsrdən XII əsrədək
E) XIV əsrin ortalarından XV əsrin əvvəllərinə qədər.
44. XIV əsrdə Azərbayjana hujum etməyib:
A) Qızıl Ordalılar
B) Teymurilər
J) Jəlairilər
D) Xarəzmşahlar
E) Janı bəy.
45. Teymurun vəfatından sonra Azərbayjanın Şirvana qədər ərazilərinin idarəsi kimi tapşırıldı
A) Miranşaha
B) Şahruxa
J) Əbu Səidə
D) Miranşahın oğlu Mirzə Omərə
E) Pirbudağa.
46. Əmir Teymurla Şirvanşah I İbrahimin Qarabağdakı goruşunun nətijəsinə aid deyildir:
A) Əmir Teymur Şirvanı ona tapşırdı və onu Şirvan hakimi kimi tanıdı
B) Şimal sərhədlərinin muhafizəsi I İbrahimə tapşırıldı.
J) Şirvan bağlanmış bu ititifaqla Teymurun qarətlərindən xilas oldu
D) I İbrahim Teymurun timsalında Toxtamışa qarşı mubarizədə gujlu bir muttəfiq qazandı
E) Teymur butun Azərbayjanın idarəsini I İbrahimə həvalə etdi.
47. Şirvanşah I İbrahimin 1406-jı ildə Təbrizi tərk etməsinin səbəbi:
A) Şəhər əhalisinin usyanı nətijəsində İbrahimin geri cəkilməyə məjbur olması
B) Teymurun hujum xəbəri
J) Qızıl Orda xanı Toxtamışın Təbrizə gəlməsi
D) Jəlairi Sultan Əhməd və Qaraqoyunlu Qara Yusifin şəhərə yaxınlaşması
E) Şirvanda Saray əyanlarının İbrahimə qarşı cevriliş hazırlamaları.
48. Mərkəzi Van olmaqla Qaraqoyunlu tayfa ittifaqı hakimiyyətinin əsasını qoydu:
A) Bayram Xoja
B) Pəhləvan bəy
J) Teymur
D) Qara İsfəndiyar
E) Qara Məhəmməd.
49. Qara Yusiflə Sultan Əhməd əbədi dostluğa and icərək?
A) Teymurilərə qarşı birgə mubarizə aparajaqlar
B) Sultan Əhməd Bağdada, Qara Yusif Təbrizə yiyələnəjək
J) Qara Yusif Bağdada, Sultan Əhməd isə Təbrizə sahib olsun
D) Hər ikisi Şirvanşahlarla mubarizədə birgə hərəkət etsinlər
E) Teymuriləri buradan qovduqdan sonra mustəqil Qaraqoyunlu dovlətini yaratsınlar.
50. Qaraqoyunlu dovləti yarandı:
A) Sultan Əhmədin məğlub edilməsindən sonra
B) Teymurilərin Azərbayjandan cıxarılması ilə
J) Şirvanşah İbrahimin qoşunlarının Kur sahilində darmadağın edilməsi ilə
D) I Şənbi Qazan doyuşundən sonra
E) Teymurun vəfatı ilə.
51. Qaraqoyunlu dovlətinin ərazisi əhatə edirdi:
A) Şirvan da daxil olmaqla butun Azərbayjan torpaqları
B) Dərbənddən Kurə doğru butun Xəzərsahili əraziləri
J) Şirvanşahlar istisna olmaqla, qalan Azərbayjan torpaqları, Şərqi Anadolu, Gurjustanın şərq hissəsi, qərbi İran və İraq
D) Şimali və Jənubi Azərbayjan torpaqları ilə birlikdə, İran, İraq butun Gurjustan və Şimali Mesopatamiya əraziləri
E) Azərbayjanın Jənub hissəsi, Dəjlə və Fərat caylarının yuxarı axarları.
52. Qaraqoyunlu dovlətinin zəifləməsinə səbəb oldu:
A) Osmanlılarla aparılan amansız muharibələr
B) Xalq kutlələrinin son dərəjə ağır vəziyyəti, feodal cəkişmələri
J) Şirvanşahlar dovləti tərəfindən məğlubiyyətə uğramaları
D) Jahan şahın uğursuz daxili və xariji siyasəti nətijəsində dovlətin əsaslarının sarsılması
E) Hakimiyyət uğrunda fasiləsiz muharibələr, qonşu dovlətlərin mudaxiləsi və saray cevrilişləri.
53. Ağqoyunlu dovləti yarandı:
A) 1410-ju ildə
B) 1467-ji ildə
J) 1468-ji ildə
D) 1453-ju ildə
E) 1478-ji ildə.
54. Ağqoyunlu dovləti bu vaxta qədər ki, movjud olmuş dovlətlərimizdən fərqli olaraq ilk dəfə:
A) Torpaqlarımızı vahid dovlətdə birləşdirdi
B) Avropa olkələri ilə cox geniş əlaqə yaratdı
J) Paytaxtı Təbriz şəhəri idi
D) Qalibiyyətli muharibələr nətijəsində yarandı
E) Yadelli işğalcıları olkədə qovub cıxarmağa nail oldu.
55. Ağqoyunluların xariji siyasətində əsas istiqaməti təşkil edirdi:
A) Rusiya dovləti ilə əlaqələr
B) Osmanlı imperatorluğu ilə munasibətlər
J) Venesiya dovləti ilə ittifaq
D) Teymurilər ilə diplomatik munasibətin yaradılması
E) Qaraqoyunlularla birgə ittifaq yaratmaq.
56. Gostərilən hansı tarixi hadisə nətijəsində Ağqoyunlu dovləti Qara dənizə cıxış yolunu itirdi:
A) Ağqoyunluların Osmanlıya qarşı Venesiya ilə ittifaqa girməsi
B) Ağqoyunlulara məxsus ipəklə yuklu gəmilərin Osmanlılar tərəfindən talan edilməsi
J) Trabzonun Osmanlılar tərəfindən fəthi
D) Strateci jəhətdən əlverişli yerdə yerləşən Qarahisar şəhərinin itirilməsi
E) Malatiya yaxınlığında Ağqoyunluların məğlub olması.
57. 1468-ji ildə yaradılmış Azərbayjan dovləti.
A) Atabəylər
B) Qara qoyunlular
J) Jəlairlər
D) Ağqoyunlular
E) Səfəvilər
58. Bu doyuşdən sonra Ağqoyunlu dovləti zəiflədi və onun dağılmağı surətləndi:
Gostərilən əlamətlərin aid olduğu doyuş
A) Beyşehir
B) Qoylhisar
J) Şəməsi
D) Otluqbeli
E) Malatya.
59. Ağqoyunlu dovlətinin dağılmasını surətləndirən səbəblərə daxil deyildir:
A) İqtisadi tənəzzul
B) İri feodalların mərkəzi hakimiyyətə acıq muqaviməti
J) Şəməsi yaxınlığında ağır məğlubiyyət
D) Umumxalq narazılığı
E) Tərjan məğlubiyyəti
60. Uzun Həsəndən sonra Ağqoyunlu dovlətində taxta cıxdı:
A) Rustəm padşahı
B) Əbu Səid
J) Baysanqur
D) Godək Əhməd
E) Yaqub Mirzə.
61.IX əsrin ikinci yarısında Azərbaycan tarixi üçün səciyyəvidir:
A) Qədim dovlətcilik ənənələrinin bərpa edilməsi
B) Sənətkarlığın kənd təsərufatından ayrılması
C) Ara muharibələrinə son qoyulması
D) Şəhərlərin meydana gəlməsi
E) Ticarətin inkişafı
62. IX-XI əsrlərdə Azərbaycanın iqtisadiyyatı, şəhərləri və təbii sərvətlərini öyrənmək üçün əsas mənbədir:
Ərəb coğrafiyaşunasları və tarixçilərinin məlumatları
Latın coğrafiyaşunasları və tarixçilərinin məlumatları
Roma tarixciləri və səyyahlarının məlumatları
Yunan tarixciləri və səyyahlarının məlumatları
İspan hind tarixзiləri və səyyahlarının məlumatları
63. Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin:
Atabəylər dovləti
Şəddadilər dovləti
Sacilər dovləti
Rəvvadilər dovləti
Salarilər dovləti
A) 3, 5, 2, 4, 1 B) 2, 1, 5, 3, 4 C) 3, 5, 1, 2, 4 D) 3, 5, 2, 1, 4 E) 4, 3, 2, 5, 1
64. Rəvvadi və Şəddadi dovlətlərinin varlığına son qoydu:
Şirvanşahlar. B) Monqollar. C) Atabəylər. D) Xarəzmşahlar. C) Səlcuqlar
65. Eldənizlər dovlətinin varlığına son qoyulmuşdur:
Monqollar B) Ərəblər C) Xarəzmşahlar D) Teymurilər E) Səlcuqlar
66. IX-XII əsrlərdə Azərbaycanda feodal dovlətlərinin meydana gəlməsinin səbəbləri:
Ticarətin inkişafı və natural təsərüfatın dağılması
Feodal torpaq sahibliyinin və mərkəzi hakimiyyətin zəifləməsi
Əsarət altına alınmış xalqların azadlıq mübarizəsi, ərəb xilafətinin zəiflənməsi, iri feodal hakimlərinin mərkəzi hakimiyyətə tabe olması
Kəndli muharibələrinin və feodal torpaq sahibliyinin guclənməsi, natural təsərrufatın dağılması
Milli azadlıq mübarizəsinin güclənməsi, iqtisadiyyatın və mədəniyyətin tənəzzülü
67. Şəddadilər dovlətinə aiddir:
Araz cayı üzərində Xüdafərin körpüsü salındı
Mərkəzi Ərdəbil şəhəri idi
Azərbaycan torpaqları bir dövlət halında birləşdirilmişdir
Butun Ermənistanı özünə tabe etmişdir
Araz cayından cənubda yerləşirdi
68. Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin:
Eldənizlər dovləti
Şəddadilər dovləti
Qaraqoyunlu dovləti
Girduman dovləti
Sacilər dovləti
2, 5, 4, 3, 1 B) 5, 3, 1, 2, 4 C) 4, 5, 2, 3, 1 D) 1, 3, 2, 4, 5 E) 4, 5, 2, 1, 3
69. Turk tayfalarının Azərbaycana üçüncü axını kimlərin adı ilə bağlıdır?
Kimmer və Sakların
Hunların
Alanların
Səlcuq oğuzlarının
Sikiflərin
70. Azərbaycanın XII əsr mədəniyyət abidəsini göstərin:
Suraxanıda hind atəşpərəstlərinin məbədi
Şuşa qalası
Şəki xan sarayı
Gulustan qalası
Şirvanşahlar sarayı
71. IX əsrin ikinci yarısında Azərbaycanda başlanan iqtisadi dirçəlişin əsas səbəbi:
Olkənin təbii sərvətlərlə zəngin olması
Olkənin əlverişli təbii coğrafi şəraiti
Ərəb zulmunun devrilməsi, dovlətciliyin bərpası
Natural təsərrufatın tənəzzülü
Mərzbanlıq sistemeinin yaranması
72. Əcəmi tərəfindən yaradılmış memarlıq abidələri:
Naxcıvandakı Mömünə Xatın və Yusif ibn Küseyri məqbərələri
Bakıdakı Sınıqqala və Qız qalası
Araz cayı üzərindəki Xudafərin körpüləri
Abşerondakı Mərdakan və Ramana qalaları
Bərdə və Təbriz turbələri.
73. IX-XI əsrlərə aid əsas vergiləri muəyyən edin.
1.Qəbələ. 2.Xərac. 3.Zəkat. 4.Cizyə. 5.Sədəqə.
A) 2,4 B) 1,4 C) 3,5 D) 4,5 E)2,3
74. IX-XI əsrlər Azərbaycan iqtisadiyyatımnın xarekterik xüsusiy-yətləri:
İqtisadi inkişafın sьrətlənməsi
Dərbənd səddinin tikilməsi
Mərzbanlıq sisteminin yaranması
İlk dəfə sьni suvarma qurğularının yaradılması
Ticarətin zəifləməsi
75. IX-XI əsrlərdə Azərbaycanda torpaq mulkiyyətinin formalarına daxildir:
Mulk, camaat (icma), xassə torpaqları
İlcə, xostak, icma torpaqları
Xəlifə, dastakert, camaat torpaqları
Mulk, dastakert, iqta torpaqları
Divan, xostak, iqta torpaqları
76. Sacilər və Salalilər dovlətlərinin umumi cəhətlərini gostərin:
Əsasları Cənubi Azərbaycanda qoyulmuşdur, bütün Azərbaycan torpaqlarını vahid dövlətin tərkibində birləşdirmişdilər, paytaxtları Ərdəbil idi
Əsasları Şimali Azərbaycanda qoyulmuşdu, Orta Asiyanı işğal etmişdilər, paytaxtları Təbriz idi
Əsasları Aranda qoyulmuşdu, bütün Azərbaycan ərazilərini birləşdirmişdilər, Xəzərdə ticarət gəmilərinə malik idilər, paytaxtları Təbriz idi
Butun Şimali Azərbaycanı birləşdirmişlər, Xarəzşahlar dövləti ilə müharibə aparırdılar, paytaxtları Şamaxı idi
Əsasları ərəb sülalələri tərəfindən qoyulmuşdu, yalnız Cənubi Azərbaycan ərazisini birləşdirmişdilər, paytaxtları Ərdəbil idi
77. Sacilərin hakimiyyəti dovrundə:
Dovlətin paytaxtı Yezidiyyə adlandırılırdı
Haşımilər tərəfindən idarə olunan Dərbənd əmirliyinin əsası qoyuldu
Bərdə əmirliyi yaradıldı
Zəncandan Dərbəndə qədər butun Azərbaycan torpaqları birləşdirildi
Cənubi Azərbaycan Abbasilər xilafətindən asılı vəziyyətdə düşdü
78. Gurcu carı IV David Azərbaycanın qərb torpaqlarını işğal etmək üçün ittifaqa girdi:
Alanlarla C) Xəzərlərlə E) Farslarla
Slavyanlarla D) qıbçaq türkləri ilə
79. 941-981-ci illərdə movcud olmuş dovlət:
Salarilər
Rəvvadilər
Şirvanşahlar
Şəddadilər
Sacilər
80. Salarilərin dovləti əhatə edirdi:
Şimalda Dərbənd kecidindən cənubada Dəclə və Fərat зaylarının yuxarılarına qədər, şərqdə Gilan da daxil olmaqla Xəzər sahillərindən, qərbdə Ermənistan və Şərqi Gurcustan da daxil olan geniş ərazini
Şimalda Şirvanşahlar dovlətindən cənubda Dəclə və Fərat зaylarına qədər, şərqdə Xəzər dənizindən qərbdə Gurcustana qədər boyuk ərazini
Şərqdə Xəzər dənizindən, qərbdə Qərbi Gurcustana, şimalda Dərbənddən, cənubda Dəclə və Fərat зaylarına qədər boyuk bir ərazini
Şərqdə Xəzər dənizindən, qərbdə Şərqi Gurcustana, cənubda Urmiya golundən, şimalda Dərbəndə qədər boyuk bir ərazini
Şimaldan Araz зayı, cənubdan İran kцrfəzi, Şərqdə-Xorasan, qərbdə-Dəclə, Fərat зayları
81. IX əsrin 20-30-cu illərində Şimali Azərbaycan xanlıqlarını əvəz edən idarə üsulu:
A) Canişinlik B) Camaatlıq C) Komendant
D) Kollegiya E) Zemstvo
82. Rusiya ilə Azərbaycanın bir sıra xanlıqları arasında 1805-ci ilin mayında bağlanmış müqavilənin şərtləri:
Qarabağ və Şəki xanlıqları Rusiyaya birləşdirilir, onlar Rusiya xəzinəsinə illik xərac verir və öz ərazilərində rus qoşunlarını yerləşdirir, əvəzində daxili siyasətdə müstəqillik alırdılar.
Naxcıvan və İrəvan xanlıqları istisna olmaqla Şimali Azərbaycan Rusiyaya birləşdirilir, xanlıqlar ləğv edilirdi.
Qarabağ, Şəki, Quba xanlıqları Rusiyaya birləşdirilir, rus qoşunları onların ərazisində yerləşdirilirdi.
Gəncə və Bakı xanlıqları Rusiya himayəsinə keçir və illik xərac verirdilər. Onlara daxili siyasətdə müstəqillik verilirdi.
E) Naxcıvan və İrəvan xanlıqları daxil olmaqla bütün Azərbaycan Rusiyaya birləşdirilir, xanlıqlar ləğv edilirdi.
83. Cənubi Azərbaycan Turkməncay muqaviləsi imzalandıqdan sonra rus canişinlərinin idarəçiliyinə keçə bilərdi:
Rusiya ucun İran tərəfindən hərbi təhlükə yarandığı təqdirdə
İran və Turkiyə arasında mьharibə başlayacağı və Cənubi Azərbaycanı Tьrkiyənin əlinə kecməsi təhlukəsi yaranacağı təqdirdə
İran tərəfindən odəniləcək təzminatın vaxtında verilməyəcəyi təqdirdə
D) Cənubi Azərbaycan əhalisinin komək ucun Rusiyaya muraciət
edəcəyi təqdirdə
E) Usyan nəticəsində İranda şah hakimiyyətinin ləğv ediləcəyi təqdirdə
84. Turkməncay muqaviləsinin nəticələri:
1. Azərbaycanın iki hissəyə bölünməsi rəsmi şəklə salındı.
Xəzərsahili vilayətlər istisna olmaqla Azərbaycan ərazisi Turkiyəyə kecdi.
Araz cayı sərhədə çevrildi.
Xəzərin qərb və cənub sahilləri Rusiyaya verildi.
Rus qoşunları Xəzərsahili vilayətlərdən çıxarıldı.
6. Zaqafqaziyanın Rusiya tərəfindən işğalı başa çatdırıldı.
A) 2,3,6 B) 2,3,5 C) 1,2,4 D) 1.3,6 E) 2,4,5
85. Şimali Azərbaycanın Rusiya tərəfindən işğalının ikinci mərhələsinə aid deyil:
Rus qoşunları yerli əhalinin qaldırdığı qiyam nəticəsində Talış, Şirvan, Şəki və Qarabağı tərk etdilər.
Naxcıvan xanlığı Rusiya tərəfindən işğal edildi.
İrəvan xanlığı Rusiya tərəfindən işğal edildi.
Turkməncay muqaviləsi imzalandı.
E) Qarabağ xanı İbrahimxəlil xan və onun aliə üzvləri ruslar tərəfindən öldürüldü.
86. 1795, 1796, 1797 və 1804-ci illərə muvafiq olan hadisələr
A) Ağa Məhəmməd xanın Qarabağa soxulması, general Zubovun komandanlığı altında rus qoşunlarının Azərbaycana yürüşü, Ağa Məhəmməd şah Qacarın sui-qəsdçilər tərəfindən öldürülməsi, Gəncə xanlığının Rusiya tərəfindən işğalı
General Zubovun komandanlığı altında rus qoşunlarının Azərbaycana yürüşü, Ağa Məhəmməd xanın Qarabağa soxulması, Gəncə xanlığının Rusiya tərəfindən İşğalı, Ağa Məhəmməd şah Qacarın sui-qəsdçilər tərəfindən öldürülməsi
Gəncə xanlığının Rusiya tərəfindən işğalı, Ağa Məhəmməd xanın Qarabağa soxulması, Ağa Məhəmməd Qacarın sui-qəsdçilər tərəfindən öldürülməsi, General Zubovun komandanlığı altında rus qoşunlarının Azərbaycana yürüşü
D) Ağa Məhəmməd şah Qacarın sui-qəsdçilər tərəfindən öldürülmesi, Gəncə xanlığının Rusiya tərəfindən işğalı, General Zubovun komandanlığı altında Rus qoşunlarının Azərbaycana yürüşü, Ağa Məhəmməd xanın Qarabağa
soxulması
E) Ağa Məhəmməd xanın Qarabağa soxulması, General Zubovun komandanlığı altında rus qoşunlarının Azərbaycana yürüşü, Gəncə xanlığının Rusiya tərəfindən işğalı, Ağa Məhəmməd şah Qacarın sui-qəsdçilər tərəfindən öldürülməsi
87. 1804-cu ildə Gəncə və 1806-cı ildə Bakı xanlıqlarının rus qoşunlarına qarşı apardıqları mübarizənin nəticəsi:
Hər ikisi qalib gəldi və rus qoşunlarını ərazilərindən qovub çıxartdılar
Hər ikisi məğlub oldu və rus qoşunları tərəfindən işğal edildilər
Hər ikisi Qazax və Şəmsəddin suvari atlıların kömək etdikləri rus qoşunları tərəfindən məğlub edildilər
D) Muqavilə bağlayıb, könüllü rus qoşunları ilə mübarizədən imtina etdilər
E) İllik xərac verib, rus qoşunlarının əhalini qarət etməsinə imkan vermədilər
88. Turkməncay muqaviləsinin XV maddəsinin məzmunu:
A) İrəvan və Naxçıvan xanlıqları, habelə Ordubad mahalının Rusiyaya kecməsi
Rus tacirlərinin İranda gömrüksüz ticarət hüququ alması
Ermənillərin İran ərazisindən Cənubi Qafqaza köçürülməsinə əlverişli şəraitin yaradılması
D) Yalnız Rusiyanın Xəzər dənizində hərbi donanma saxlamağa mustəsna huquq alması
E) İranla Rusiya arasında sərhədin müəyyən edilməsi
89. Turkməncay muqaviləsinin şərtləri:
A) Cənubi Azərbaycan Rusiyaya qatılmışdır.
Naxcıvan xanlığı və Ordubad mahalı Arazdan şimaldakı Azərbaycan torpaqları Rusiyaya qatılmışdır.
Naxcıvan xanlığı və Ordubad mahalı Rusiyaya qatılmışdır.
Naxcıvan xanlığı, Ordubad mahalı və Ermənistan Rusiyaya qatılmışdır.
E) Gulustan muqaviləsinin şərtlərinə əlavə olaraq Naxcıvan xanlığı, Ordubad mahalı və İrəvan xanlığı Rusiyaya qatılmışdır.
90. XVIII əsrin ikinci yarısı - XIX əsrin birinci yarısında V Azərbay-canda silah və mis qab-qacaq hazırlanmasında məşhur olan yaşayış məntəqəsi:
A) Quba B) Bakı C) Lahıc , D) Şəki E) Culfa
91. 1840-cı il islahatından sonra Cənubi Qafqazda tətbiq edilmiş inzibati-ərazi bölgüsünü göstərin:
Bəylərbəylik - mahal - kənd
Xanlıq - mahal - sultanlıq
Əyalət - dairə - distansiya
Quberniya –qəza - sahə
Quberniya - vilayət - kənd
92. 1806-cı ildə Şəkidə baş vermiş üsyanın əsas səbəbi:
A) Qarabağ xanı İbrahimxəlil xanın və ailə üzvlərinin ruslar tərəfindən öldürülməsi
Zubovun qoşunlarının Şəkidəki özbaşınalığı
II Yekaterinanın tələbi ilə vergilərin artırılması
Səlim xanın vergi siyasəti
E) Abbas Mirzənin başcılıq etdlyi İran ordusu tərəfindən rus qoşunlarının məğlubiyyəti
93. Şamaxı Xəzər vilayətinin mərkəzi e'lan olundu:
Azərbaycanda komendant idarə usulunun ləğvindən sonra
Qafqaz canişinliyi yaratmaq haqqında fərmandan sonra
II Aleksandrın xüsusi fərmanı ilə
Şimali Qafqazın idarə olunmasındakı dəyişikliklər fərmanından sonra
Azərbaycanda “Şəhərlər haqqında əsasnamə”yə görə
94. Ağa Məhəmməd şah Qacarın Qarabağa ikinci yuruşundən necə il sonra I Rus-İran müharibəsi başladı?
A) 7 B) 13 C) 5 D) 25 E) 20
95. Ağa Məhəmməd şah Qacarın öldürülməsindən sonra Rusiya, İrandan tələb etdi:
Cənubi Azərbaycanın ona verilməsini
Rusiyanın Xəzər dənizində rus hərbi donanmasını saxlaması hüququnu təsdiq etməyi
Azərbaycanın Xəzərsahili vilayətlərinə iddiasından əl çəkməyi
Azərbaycanın cənub xanlıqlarına qoşun yeritməsinə mane olmamağı
E) V.A.Zubovun komandanlığı altında rus qoşunlarının Azərbaycana yeridilməsinə mane olmamağı
96. XIX əsrdə olmuşdur:
Şəki xanlığının yaranması
Naxcıvan və İrəvan xanlıqlarının Rusiya tərəfindən işğalı
Ağa Məhəmməd şah Qacarın Qarabağa hücumu
Şəki xan sarayının tikilməsi
E) Bayat qalasının tikilməsi
97. Cənubi Qafqazda komendant usul-idarəsinin ləğv edilməsindən neçə II sonra canişinlik vəzifəsi tə'sis edilmişdir?
A) 4 B) 6 C) 10 D) 12 E) 15
98. Austerlis yaxınlığında vuruşmanın baş verdiyi il Azərbaycanda:
Gulustan muqaviləsi imzalandı.
İrəvan xanlığı Rusiya tərəfindən işğal edildi.
Qarabağ və Şəki xanlıqlarının Rusiyaya birləşdirilməsi
haqqında müqavilə imzalandı.
D) Turkməncay muqaviləsi bağlandı.
E) Nadir şah vəfat etdi.
99. 1827-ci ildə Naxcıvan və İrəvan xanlıqları:
Rus qoşunlarına qarşı qiyam qaldırdılar
İran qarnizonunu tərk-silah etdilər
Rus qoşunları tərəfindən işğal edildilər
Rusiya dovlətinin tərkibinə konullu daxil oldular
Turkməncay muqaviləsini imzalamaqdan imtina etdilər
100. Dağıstanın Rusiya tərəfindən işğalı rəsmi şəklə salındı:
Turkməncay muqaviləsi ilə
Gulustan muqaviləsi ilə C) Prut muqaviləsi ilə
D) Yassı müqaviləsi ilə E) Georgiyevsk traktatı ilə
101. Carizm tərəfindən Azərbaycanda yaradılan ilk quberniyalar:
1. Bakı 2. Şamaxı 3. Dərbənd
4. Yelizavetpol 5. Qarabağ
A) 1,3 B) 2,3 C) 1,4 D) 2,5 E) 3,4
102. XIX əsrə aiddir:
Rusiya ilə İran arasında Gülüstan müqaviləsinin imzalanması
Quba xanlığının yaranması
Ağa Məhəmməd şah Qacarın Şuşaya yürüşü
Zubovun komandanlığı altında rus qoşunlarının Dərbəndi tutması
Gavduşan vuruşması
103. Kəndli əsasnamələrinin kənd cəmiyyətləri haqqındakı
qanundan fərqlərini gostərin:
“Kəndli əsasnamələri” xəzinə kəndlilərinə, kənd cəmiyyətləri haqqında qanun isə sahibkar kəndlilərinə aid idi.
“Kəndli əsasnamələri” bəylərin kəndlilər uzərində İnzibati-məhkəmə hüququnu təsdiq etdi, kənd cəmiyyətləri haqqında qanun isə onu ləğv etdi.
“Kəndli əsasnamələri” təhkimcilik huququnu mohkəmləndirdi, kənd cəmiyyətləri haqqında qanun isə onu ləğv etdi.
D) “Kəndli əsasnamələri” kəndlilərin iqtisadi asılılığını təsdiq etdi, kənd cəmiyyətləri haqqında qanun isə onu ləğv etdi.
E) “Kəndli əsasnamələri” natural vergiləri pul vergiləri ilə əvəz etdi, kənd cəmiyyətləri haqqında qanun isə onları kəndlilərin xeyrinə ləğv etdi.
104. XIX əsrin əvvəllərində Şimali Azərbaycandan Sibir və başqa yerlərə məhkəməsiz surgun edilmiş bəylər əvvəlki yaşayış yerlərinə qaytarıldı və müsadirə edilmiş əmlakları özlərinə verildi:
Gulustan muqaviləsinin şərtinə gorə
Turkməncay muqaviləsinin şərtinə gorə
30-cu illər mustəmləkəcilik əleyhinə usyanlardan sonra
1830-cu il 13 iyulda I Nikolayın verdiyi fərman ilə
1865-ci il “Kənd cəmiyyətləri” haqqında qanun ilə
105. 1805-ci ilin payızında rus qoşunlarının Şamaxı üzərinə yürüşünün nəticəsi:
Şirvan xanlığı Rusiya ilə birləşmək haqqında mьqavilə imzaladı.
Şirvanşahların xəzinəsi rusların əlinə kecdi.
General Sisianov olduruldu, rus qoşunları Sara adasına geri çəkildilər.
D) Abbas Mirzənin koməyi ilə rus qoşunları geri oturduldu.
E) Rus qoşunları qalib gələrək, şəhəri 3 gün talan və qarət etdilər.
106. XIX əsrin 30-cu illərində Car-Balakən və Quba usyanlarının oxşar səbəbi:
Komendant idare usulunun ləğv edilməsi
Feodal mustamləkə əsarəti
Əhalinin zorla xristianlaşdırılması
Xanlıqların ləğv edilməsi və qubemiyaların yaradılması
E) Nadir şahın vergi siyasəti
107. Naxcıvan xanlığının Rusiya tərəfindən işğalı rəsmiləşdirildi
A) Gulustan muqaviləsi əsasında
Turkməncay muqaviləsi əsasında
Gəncə muqaviləsi əsasında
Georgiyevski muqaviləsi əsasında
E) Prut suihu əsasında
108. XIX əsrin birinci yarısında iqtisadiyyatın xarakterinə görə Azərbaycan:
İnkişaf etmiş sənaye olkəsi idi
Aqrar- sənaye olkəsi idi
Patriarxal quldarlıq münasibətlərinin hökm sürdüyü ölkə idi
Aqrar olkə idi
E) Feodal – təhkimcilik qaydalarının hakim olduğu ölkə idi
109. Gulustan sulh muqaviləsinin əsas şərtləri:
1. Rus qoşunlarının Azərbaycan ərazisində yerləşdirilməsi
2. Naxcıvan xanlığı, Ordubad mahalı istisna edilməklə, Arazdan şimaldakı Azərbaycan xanlıqlarının Rusiyaya birləşdirməsi
3. Xanlara və onların oğullarına yüksək rus hərbi adlarının verilməsi
4. Xəzər dənizində yalnız Rusiyanın hərbi donanma saxlaya bilməsi
5. İranın Rusiyaya təzminat verməsi
6. Rus tacirlərinə İran ilə ticarətdə imtiyazların verilməsi
A) 3, 4, 5 B) 2, 4, 6 C) 1, 2, 3 D) 4, 5, 6 E) 2, 3, 5
110. 1806-cı ildə Rusiya tərəfindən işğal edilmiş Azərbaycan xanlıqları:
A) Qazax və Gəncə B) Qazax və Şəmşəddil
C) Qarabağ və Şəki D) Bakı və Quba
E) Talış və İrəvan
111. Ermənilərin XIX əsrin birinci yarısında Şimali Azərbaycana köçürülməsi planını hüququ cəhətdən təmin etmək üçün çarizm tərəfindən tədbirlər görülməyə başlandı:
Gulustan muqaviləsindən sonra
İkinci Rusiya-İran mьharibəsi gedişində İrəvan xanlığı tutulduqdan sonra
I Pyotrun Xəzərsahili vilayətlərə yuruşundən sonra
Cənubi Qafqazda canişinlik sistemi ləğv edildikdən sonra
E) Cənubi Qafqazda qubernator vəzifəsi tə'sis edildikdən sonra
112. Turkməncay muqaviləsini Gulustan muqaviləsindən fərqləndirən
əsas şərtlər:
Arazdan şimaldakı Azərbaycan xanlıqlarının əksəriyyəti Rusiya tabeliyinə keçirildi.
Naxcıvan xanlığı, Ordubad mahalı, İrəvan xanlığı Rusiya tərəfindən işğal edildi.
İran Rusiyaya 20 milyon gьmьş manat məbləğində təzminat vərməli idi.
Rus taciriərinə İran ilə ticarətdə imtiyazlar verildi.
5. Xəzər dənizində yalnız Rusiya hərbi donanma saxlaya bilərdi.
A) 2, 3 B) 4, 5 C) 2, 5
D)1,3 E)3,4
113. Azərbaycanda komendant usul idaresi dovrundə əyalətlərdə yaradılmış məhkəmələrə sədrlik edirdi:
A) Rusiyaya sədaqetli bəylər B) Komendantlar
C) Qazılar D) Car mə'murları
E) Canişinlər
114. Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin:
1. Gulustan sulhu
2. Turkməncay sulhu
3. Gəncə muqaviləsi
4. I Şah Abbasın Türkiyə ilə sülh müqaviləsi bağlaması
5. Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti ilə Osmanlı imperiyası arasında müqavilə
A) 1,2, 3, 4, 5 B) 5, 4, 3,1,2 C) 4, 3, 5,1,2
D) 3, 4, 1,2,5 E) 4, 3,1,2,5
115. Şimali Azərbaycanın Rusiya tərəfindən işğalının ikinci mərhələsinə aid deyil:
A) Bakı xanlığının Rusiya tərəfindən işğal edilməsi
B) İrəvan xanlığının Rusiya tərəfindən işğal edilməsi
Naxcıvan xanlığının Rusiya tərəfindən işğal edilməsi
Turkməncay muqaviləsinin imzalanması
E) Rus qoşunlarının Təbrizi tutması
116. XIX əsrdə Azərbaycanda baş vermiş usyanların xronoloji ardıcıllığını göstərin:
Quba, Talış, Car-Balakən, Zaqatala üsyanları
Car-Balakən, Talış, Quba, Zaqatala üsyanları
Zaqatala, Quba, Talış, Car-Balakən üsyanları
Talış, Quba, Car-Balakən, Zaqatala üsyanları
E) Talış, Quba, Zaqatala, Car-Balakən üsyanları
117. Azərbaycanda 1840, 1872-ci illərdə baş vermiş tarixi hadisələr:
Milli teatrın yaranması, birinci manufakturanın yaranması
Buruq usulu ilə neft quyusunun qazılması, Zəncanda babilər üsyanı
Komendant - idarə usulunun ləğvi, neft sənayesində iltizam sisteminin ləğvi
İlk telefon xəttinin cəkilməsi milli, teatrın yaranması
E) Neft sənayesində iltizam sisteminin ləğvi, ilk kitabxananın acılması
118. 1840-cı il Zaqafqaziya inzibati-məhkəmə islahatına görə nəzərdə tutulurdu:
Komendant idarə usulunun tətbiqi
Komendant idarə usulunun ləğv olunması
Yerli əhalidən olan mə'murların ruslarla əvəz olunması
Feodalların torpaq üzərində hüquqlarının toxunulmazlığının tə'min edilməsi
A) 1,3 B) 2,3 C) 2,4 D) 3,4 E) 1,4
119. Şimali Azərbaycanda 1846-1847-ci illər aqrar qanunlarına aiddir:
Rus təriqətci və bid'ətciləri Şimali Azərbaycan vilayətlərində məskunlaşdırıldı.
Carizm ilk dəfə olaraq bəylər və ağaların toqpaq üzərindəki
mulkiyyət huququnu təsdiq etdi.
Xanların ləğv edilmiş torpaqları divan torpaqlarına daxil edildi.
Bəylər və ağaların torpaq üzərindəki-mülkiyyət hüququ ləğv edildi və onlar kənd idarəçlliyindən uzaqlaşdırıldı.
E) Kəndlilər rəiyyət, rəncbər, elat kimi kateqoriyalara bolundu və onların verəcəkləri verginin miqdarı dəqiqləşdirildi.
120. 1846-1847-ci il aqrar islahatlarına aiddir
Azərbaycanda kəndlilərin bəylərdən asılılığının rəsmiləşdirilməsi
Dovlət kəndlilərinə toycu vermək muqabilində dovlət torpaqlarından istifadə etməsinə icazə verilməsi
Bəy torpaqlarında yaşayan kəndlilərin rəiyyət, rəncbər, elat və s. qruplara bölünməsinin ləğvi
Kəndlilərə oz pay torpaqlarını satın almaq hüququnun verilməsi
Azərbaycan bəy və ağaların torpaq üzərində hüquqlarının toxunulmazlığının tə'min edilməsi
A) 1,2,4 B)2,3,4 C) 1,3,4 D) 1,3,5 E) 3,4,5
121. XIX əsrin birinci yarısında Azərbaycanda Rehdar sistemi adlanırdı:
Daxili komruk haqqı
Guzəştli ticarət tarifi
Neftli torpağın icarəyə verilməsi
Kohnə əskinasların gümüş pulla əvəz edilməsi
Muzdlu əməyin tətbiqi
122. XIX əsrin birinci yarısında rus hökuməti erməniləri Cənubi Qafqaza köçürərkən onları Şimali Azərbaycanın hansı bölgələrində məskunlaşdırılmasına xüsusi əhəmiyyət verirdi?
1. Lənkəran 2. Qarabağ 3. Bakı
4. Naxçıvan 5. İrəvan 6. Dərbənd 7. Şirvan
A) 1,3,6 B) 3,4, 5 C) 4, 5, 7 D) 2, 4, 5 E) 2, 3,7
123. Me'marlıq abidələrinin inşa olunmasının xronoloji ardıcıllığı:
Mo'minə Xatın məqbərəsi
Şəkidə Xan sarayı
Şirvanşahlar sarayı kompleksi
Gəncə darvazaları
A) 4, 1,2, 3 B) 1,3, 4, 2 C) 1,2, 4,3
D) 4,1,3,2 E) 1.2, 3, 4
124. 1840-1844-cu illərdə Qafqazın idarə edilməsindəki dəyişikliklər:
Komendant idarə usulunu Xususi Zaqafqaziya Komitəsi əvəz etdi.
Canişinlik ləğv edildi, əvəzində Xüsusi Zaqafqaziya Komitəsi yaradıldı.
Komendant idarə usulu ləğv olundu və canişinlik təşkil edildi
D) Canişinlik ləğv edildi.Zaqafqaziyanın idarəçiliyi Tiflisdəki hərbi rəisə tapşırıldı.
E) Komendant usuli-idarəsi xanlıq idarəçlliyi ilə əvəz olundu.
125. Ermənilərin İrandan Zaqafqaziyaya köçürülməsini nəzərdə tutmuş müqavilə:
A) Kicik Qaynarca B) Tilzit C) Turkməncay D) Gulustan E) Paris
126. Carizmin Cənubi Qafqazda həyata kecirdiyi hansı tədbir mahiyyətcə I Pyotrun merkantilizm siyasətl ilə oxşarlıq təşkil edir?
Guzəştli ticarət tarifi haqqında 1821-ci il çar fərmanı
Yenl tarif tətbiq edən 1831-ci il 3 iyun ticarət “Əsasnaməsi”
Rəhdar sistemini ləğv edən 1836-cı il çar fərmanı
Qərb olkələrindən gətirilən mallara qoyulan komruk vergisinin
azaldılmasını nəzərdə tutan 1846-cı il “Əsasnaməsi”
E) Ordu qərargahları yanında təsərrüfatlar yaradılması haqqında çar fərmanı
127. 1840-cı ildə çarizmin Şimali Azərbaycanda keçirdiyi inzibati-məhkəmə islahatına aid deyil.
A) Komendant usul idarəsinin ləğvi
B)Cənubi Qafqazın Gürcü-İmeretiya quberniyası və Xəzər vilayətinə bölünməsi
Mahal naibi vəzlfəsinin ləğvi
Məhkəmə işlərinin quberniya, vilayət və dairə məhkəmələrinin sərəncamına keçməsi
E) İdarəcilikdə mustəsna huquqlara malik canişinliyin tə'sis edilməsi
128. XIX əsrin 30-cu illərində Azərbaycanda baş vermiş cıxış və üsyanların başlıca səbəbləri:
Carizmin mustəmləkəcilik zulmu, feodal istismarının güclənməsi
Kəndlilərin pay torpaqlarının alınıb otlaqlara çevrilməsi
Azərbaycanda carizmin xristianlaşdırma siyasəti və Alban kilsəsinin ləğvi
D) Rusiyanın mərkəzi quberniyalarından Azərbaycana köçürmə siyasəti
E) Neft mə'dənlərində kəndlilərin icbari əməyinin ləğvi
129. 1830-cu ilin oktyabrın 20-də verilmiş çar sərancamınm məzmunu:
A) Rehdar sisteminin ləğv edilməsi
B) Neft sənayesində iltizam sistemlərinin ləğv edilməsi
Neft sənayesində Balaxanı kendlilərinin təhkimli əməyinin tətbiqinin ləğvi
Almanların Şimali Azərbaycana köcürülməsi
E) Rus təriqətci və bid'ətcitərinin Cənubi Qafqaz vilayətərilə kocorulməsi
130. XIX əsrin birinci yarısında çarizm tərəfindən Şimali Azər-baycana kocuruldu:
Təriqətci və bidətci ruslar, ermənilər, almanlar
Rus zadəganları, ermənilər, almanlar
Təriqətci və bidətci ruslar, polyaklar, ermənilər
Almanlar, ermənilər, gurculər
Yalnız ermənilər
131. Azərbaycanda komendant idarə usulunun 1840-cı il islahatı nəticəsində yaradılmış idarə üsulundan fərqi:
Komendant idarə usuluna gorə xanlıqlar əyatətlərə çevrildi və onları rus zabitlərindən tə'yin edilən komendantlar idarə edirdilər, 1840-cı II islahatına görə yerlərdə yeni idarə orqanları yaradıldı və yerli əhalidən olan mə'murlar idarə və məhkəmə orqanlarından uzaqlaşdırıldı, onlar tamamilə ruslarla əvəz olundu.
Komendant idarə usuluna komendantlar secilirdi, 1840-cı II islahatı nəticəsində yaranan idarə üsuluna görə bütün mə'murlar tə'yin edilirdi.
Komendant idarə usuluna gorə naiblər yerli bəylərdən secilirdi, 1840-cı il islahatı nəticəsində yaranan idarə üsulu isə onları rus zabitləri əvəz etdi.
Komendant idarə usulu Azərbaycanda Rusiyanın mövqeyinin möhkəmləndirməyə xidmət edirdi, 1840-cı il islahatı isə yerli adət-ən'ənələr əsasında idarəçiliyə üstünluk verirdi.
Komendant idarə usuluna gorə naiblər Rusiyaya sədaqətil olan
bəylərdən tə'yin edilirdi; 1840-cı II islahatı nəticəsində yaranan idarə üsuluna görə hər bir yerli bəy bu vəzifəyə seçilə bilərdi.
132. 1844-cu ildə Cənubi Qafqazın inzibati idarə sistemində edilmiş dəyişikliklər:
Komendant idarə sisteminin əvəzinə quberniya idarə sistemi yaradıldı
Mulku idarə sistemi iəğv edilərək onun əvəzinə komendant idarə sistemi yaradıldı
Quberniyalar ləğv edilərək onların əvəzinə əyalətlər yaradıldı.
D)Qafqaz canişinliyi tə'sis edildi, Tiflis. Kutaisi, Şamaxı, Dərbənd qubeniyaları yaradıldı
E) Qafqaz canişinliyi tə'sis olundu, Tiflis, Kutaisi, Bakı, Yelizavetpol quberniyaları yaradıldı
133. Carizmin Cənubi Qafqazda tətbiq etdiyi 1831-ct il 3 iyun “Əsasnaməsinin” məzmunu
Daxili gomruk haqqının bərpa edilməsi
Rusiya pul sisteminə kecilməsi
Vahld olcu və cəki sisteminə kecilməsi
Ticarətdə yeni tarifin tətbiq olunması
E) Guzəştli ticarət tarifinin tətbiq olunması
134. 1840-cı ildə çarizmin Zaqafqaziyada keçirdiyi islahatın məqsədi:
Yerli əhalini dovlətin idarə olunmasına cəlb etmək
inzibati ərazi ziddiyyətlərini milli mənafe baxımından nizama salmaq
Bəylərin və ağaların torpaq va kəndlilər üzərində hakimiyyətini möhkəmləndirmək
Car mə'murlarının özbaşınalığının qarşısını almaq
E) Zaqafqaziyada carizmin movqeyini mohkəmləndirmək
135. 1840-cı II aprel qanununa əsasən Cənubi Qafqaz bölündü:
İmeretiya, Yelizavetpol, Bakı quberniyalarına
Gurcu-İmeret quberniyası və Kaspi vilayətinə
Gurcustan, İrəvan, Şamaxı quberniyalarına
İrəvan, Yelizavetpol və Tiflis quberniyalarına
Tiflis, Kutaisi, Şamaxı, Dərbənd qubeniyalarına
136. Rusiya Gəncə xanlığının işğalından neçə iI sonra Naxçıvan xanlığını işğal etdi?
A) 28 B)21 C)17 D)32 E)23
137. 1831-ci il Talış üsyanı zamanı əyanların məqsədi:
A) Mir Həsən xanın mülkünə sahib olmaq
B) Komendant İlyinskini başqası ilə əvəz etmək
C) Kəndlilər uzərində inzibati idarə huququ əldə etmək
D) Kecmiş xan hakimiyyətini bərpa etmək
E) Car məmurlarının etimadını qazanıb Lənkəranın idarəçiliyini ələ almaq
138. Şimali Azərbaycan ərazisinə daxil olmayan xanlıqlar:
1.Qarabağ 2. Talış 3. Ərdəbil 4. Naxçıvan
5. Qaradağ 6. Təbriz 7. Quba
A)1,3.5 B) 1,3,6 C)2,4,7 D) 3, 6. 7 E) 3, 5, 6
139. XIX əsrin 30-cu illərində Şimali Azərbaycanda baş vermiş usyanların məğlubiyyətlə nəticələnməsinin səbəbləri:
Yerli əyanların və ruhanilərin xəyanəti
Usyancıların silahla təchizatının zəlfliyi
Aydın və ardıcıl mübarizə proqramlarının olmaması
İranın ьsyanзılara və'd etdiyi koməyin gəlməməsi
5 Usyanların qeyri – mütəşəkkilliyi və məhəlli səciyyə daşıması
A)1,3, 4 B)2, 4, 5 C) 1,3.5 D) 3, 4, 5 E) 2, 3, 5
140. Gəncə xanlığının işğalından neçə il sonra Bakı quberniyası yaradıldı:
A) 40 B)50 C)55 D) 71 E) 90
141. Car hokumətinin azərbaycanlıları hərbl xidmətə aparmamasının səbəbi:
Azərbaycanlıların rus dilini pis bilməsi
Carizmin islam dininə qarşı çıxması
Azərbaycan coxlu neft verdiyi ucun car hokumətlərin bununla kifayətlənməsi
D) Azərbaycanlılara e'tibar etməməsi
E) Azərbaycanlıların özlərinin hərbi xidmətə getmək istəməməsi
142. Azərbaycanda komendant idarə usulunun məzmunu:
Xanlıqlar saxlanılsa da, onların idarə edilməsi çar zabitlərinə tapşırıldı;
Xanlıqların idarə edilməsi Rusiyaya sədaqətli olan və yüksək hərbi rütbəli xanlara həvalə olundu;
Xanlıqlar ləğv edildi, əvəzində yerli xan və bəylərdən olan zabitlərin başçılıq etdiyi idarə üsulu yaradıldı.
Xanlıqlar əyalətlərə çevrildi, onların idarəsi hərbi rütbəli yerli bəylərə həvalə olundu;
E) Xanlıqlar əyalətlərə çevrildi və əyalətləri idarə etmək çar zabitlərindən tə'yin edilən komendantlara həvalə edildi;
143. XIX əsrin birinci yarısında çar Rusiyasının Şimali Azərbay-canda dovlət məktəbləri acdırmaqda məqsədi:
Şimali Azərbaycanda butun əhalinin savadsızlığını ləğv etmək və umumrusiya təhsil sistemini tətbiq etmək
Yerli əhaliyə tezliklə rus dilini oyrətmək
Yerli inzibati idarələr ucun məmurlar hazırlamaq
D) Məscidlər nəzdindəki mədrəsə məktəblərini sıxışdırmaq
E) Məktəblər acmaq bəhanəsi ilə əhalidən əlavə vəsaitlər toplamaq
144. Azərbaycanın iki hissəyə bölünməsini başa çatdırdı:
A) Gəncə muqaviləsi B) Gulustan moqaviləsi
C) Georgiyevski muqaviləsi D) Turkməncay muqaviləsi
E) Bizans ilə Sasanilər arasında bağlanmış müqavilə
145. Şimali Azərbaycanın Rusiya tərəfindən işğalının birinci mərhələsinə -aid deyil:
Gəncə şəhərinin adı dəyişdirilib Yelizavetpol adlandırıldı.
Şəki xanlığının Rusiyaya birləşdirilməsi haqqında mьqavilə imzalandı.
Bakı hakimi Hüseynqulu xanla danışıqlar zamanı Sisianov olduruldu.
Gulustan muqaviləsi imzalandı.
Naxcıvan xanlığı Rusiya tərəfindən işğal edildi.
146. Turkməncay sulh muqaviləsinin muəyyənləşdirdiyi təzminatı İran vaxtında Rusiyaya verməsəydi:
A) Cənubi Azərbaycan İrandan ayrılıb, Rusiyaya verilməli idi
V) Təbrizdə ruslar terefindən muvəqqəti hokumət təşkil edilməli idi
İrandan erməni ailələri Zaqafqaziyaya kocurulməli və Qarabağın yuxarı hissəsində yerləşdirilməli idi
İran, Tьrkiyə və İngiltərə ilə dipiomatik əlaqələri kəsməli idi
İran tacirlərinin Rusiyadakı imtiyazları ləğv edilməli idi
147. 826-28 ci illər Rusiya-İran müharibəsi dövründə Gəncə, Şamaxı və Şəkidəki çıxışlar yönəlmişdi:
A) İranlılara qarşı B) Türklərə qarşı C) Ruslara qarşı
D) İngilislərə qarşı E) Yerli feodallara qarşı
148. Azərbaycanda komendant idarəsi dovrundə movcud olmuş, inzibati bolgu:
A) Qəzalar və mahallar B) Xanlıqlar və quberniyalar
C) Quberniyalar və dairələr D) Əyalətlər və dairələr E) Dairələr və mahallar
149. Gəncə şəhərinin adı dəyişdirilib Yellzavetpol adlandırıldı:
A) Yelizavetanın Gəncənin fəxri vətəndaşı seçilməsindən sonra.
Gəncə əhalisinin Yellzavetaya xususi rəğbəti olduğu üçün
Gəncə xanlığının Rusiya tərəfindən işğal edilməsindən sonra
D) Gəncə əhalisinin Rusiya tərəfindən başqa yerə kocurulməsindən sonra
E) Cavad xanın ailəsinin İrana köçürülməsindən sonra
150. Rusiyanın Azərbaycan xanlıqlarını işğal etməsinin xronoloji
ardıcıllığı müəyyən edin:
İrəvan, Gəncə, Qarabağ, Şirvan, Bakı
Gəncə, Qarabağ, Şirvan, Bakı, İrəvan
Şirvan, Bakı, Gəncə, İrəvan, Qarabağ
Bakı, Şirvan, Qarabağ, Gəncə, İrəvan
Qarabağ, Gəncə, Şirvan, İrəvan, Bakı
151. Qazax və Şəmşəddil sultanlıqları Rusiyaya birləşdirildi:
A) Qərbi Gurcustanın Rusiya tərkibinə daxil olması ilə
II Yekaterinanın ölümü ilə
Şərqi Gьrcьstanın Rusiya tərkibinə daxil edilməsi ilə
Ağa Məhəmməd şah Qacarın sui-qəsdçilər tərəfindən öldürülməsi ilə
Gəncə xanlığının süqutu ilə
152. IX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda xəzinə torpaqları yaranmışdı:
Kecmişdəki xəzinə torpaqlarının hesabına
Car hokumətinin e'tibarsız hesab etdiyi bəylərin və keçmiş xanların torpaqları hesabına
Kecmiş xanların və bəylərin hökumətə bağışladıqları torpaqların hesabına
Hec kəsə məxsus olmayan torpaqların hesabına
E) Kəndlilərin pay torpaqları və icma torpaqlarının hesabına
153. Azərbaycanın Rusiya tərəfindən işgalının başlanğıcı oldu:
A) Şərqi Gurcustanla birlikdə Qazax və Şəmşəddil sultanlıqlarının Rusiya tərkibinə daxil edilməsi
Qərbi Gurcustanın Rusiyaya birləşdirilməsi
Qarabağ xanlığının Rusiya tabeliyinə keçməsi haqqında müqavilə
D) Gəncə xanlığının işğalı və onun Rusiyanın əyalətinə çevrilməsi
E) Car-Balakən camaatlığının müqavimətinin qırılması
154. Azıx mağarasında əldə edilmiş materiallar əsasında oyrənilmişdir:
A) Tunj dovru B) Mezolit dovru
J) Alt paleolit dovru D) Eneolit dovru
E) Neolit dovru
155. Məzdəkilər hərakatı nətijələrinə aid deyil:
A) Sasani dovləti suqut etdi.
B) Sasanilər dovlətinin əsaslarına sarsıdıjı zərbə vuruldu
J) Sasani dovlətinin zəif jəhətlərini ortaya cıxardı
D) Sasani dovlətinin idarəcilik orqanının zəif olduğunu ortaya
cıxardı
E) I Xosrovu hərbi və vergi islaşatı kecirməyə vadar etdi
156. I Dunya muharibəsindən sonra Almaniyanın dircəlməsinə komək etdi:
A) Marşal planı B) Trumen doktrinası
J) «Yeni xətt» siyasəti D) Reyn təminat paketi
E) «İsvec modeli»
157. Javanşir İran ordusu ilə birlikdə kimə qarşı vuruşurdu?
A) Xəzərlərə qarşı
B) Xilafət ordusuna qarşı
J) Hunlara qarşı
D) Alanlara qarşı
E) Bizansa qarşı.
158. 837-ji ilin yayında Afşin:
A) Bəzz qalasını təslim etdi
B) Bəzz qalasının muhasirəsini ləğv etdi
J) Bəzz qalasını muhasirəyə aldı
D) Bəzz qalasının muhasirəsini başa catdırmaq ucun Xəzərlərdən komək aldı
E) Bəzz qalasını yandırmaq ucun yerli əhalidən kəşfiyyatcılar dəstəsi yaratdı.
159. 1924-1991-ji illərdə movjud olmuşdur:
A) MDB B) BMT
J) Millətlər jəmiyyəti D) SSRİ
E) ATƏT
160. 1925-ji ildə SSRİ-də başladı:
A) Kollektivləşmə B) YİS
J) Sənayeləşmə D) Pasportlaşma
E) Ərzaq sapalağı
161. Manna hokmdarı Azanın dovrundə:
A) Olkədə siyasi sabitlik yarandı.
B) Assuriya mudaxiləsinə son qoyuldu.
J) Assuriya ilə muttəfiqlik əlaqələri pozuldu.
D) Daxili cəkişmələr gujləndi və mərkəzdən ayrılmaq istəyən quvvələr fəallaşdı.
E) Urartu dovləti ilə muttəfiqlik əlaqələri quruldu.
162. «Armed Mişel» adı almış azərbayjanlı partizan:
A) Ə.M. Jəbrayılov B) M.Huseynzadə
J) Ə.Ağayev D) R. Babayev
E) H. Aslanov
163. Abbasilər xilafəti tərəfindən Azərbayjan mulk olaraq verilmişdi:
A) Salarilərə B) Şirvanşahlara
J) Rəvvadilərə D) Şəddadilərə
E) Sajilərə
164. «Azıx adamı» yaşamışdır:
A) Tunj dovrundə B) Eneolit dovrundə
J) Paleolit dovrundə D)Dəmir dovrundə
E) Mezolit dovrundə
165. Sasani dovlətində əhalidən alınan vergilər:
1. xəraj 2. baj 3. gezit
4. jizyə 5. xaraq 6. xums
A) 1, 2, 3 B) 4,5,6 J) 3,4,5
D) 2,3,5 E) 1,3,6
166. Bəzz qala divarlarını dağıtmaq ucun ərəblər istifadə edirdilər:
A) Daş atan manjanaqlardan və neftdə isladılmış oxlardan
B) Hundur nərdivanlardan və iri tonqallardan
J) Qoşqu heyvanlarından və partlayıjı maddələrdən
D) Yeraltı lağımlardan və barıt cəlləklərindən
E) İti axan dağ cayından.
167. VII əsrdə Albaniyada hokmranlığı başlamış sulalə:
A) Aranilər B) Arşakilər
J) Manilər D) Azadlar
E) Mehranilər
168. 1063-ju ildə:
A) Gənjə qala qapıları inşa edilmiş
B) Şəddadilər dovləti yaranmış
J) Dəbil əmirliyi yaranmış
D) Alanlar Gənjəni ələ kecirmiş
E) Erməni quvvələri Tiflis musəlman əmirliyini ələ kecirmiş
169. Elxanilər dovrundə Azərbayjanda istifadəsiz qalan torpaqlar adlanırdı:
A) İqta B) Vəqf
J) Bayrat D) İnju
E) Divan
170. Ağqoyunlu dovlətinin parcalanmasını rəsmiləşdirən saziş:
A) Əhər B) İsfahan J) Herat
D) Təbriz E) Əbhər
171. Səfəvilər dovlətində baş komandan adlanırdı:
A) Əmir-ul-uməra B) Vəzir
J) Kələntər D) Sədr
E) Darğa
172. I Təhmasib dovrundə bağlanmış Səfəvi-Osmanlı muqaviləsi:
A) Mərənd B) İstanbul
J) Təbriz D) İsfahan
E) Amasiya
173. Sovet Rusiyasında həyaty kecirilmiş hərbi kommunizm siyasətinə aiddir:
1. Ərzaq sapalağının tətbiq edilməsi
2. Kolxozların ləğv edilməsi
3. Butun istehsal sahələrinin dovlətin əlində jəmlənməsi
4. MTS-in ləğv edilməsi
A) 1,2 B) 2,3 J) 2,4 D) 1,3 E) 3,4
174. 1767-ji ildə Quba xanlığına birləşdirilmişdir:
A) Şəki B) Gənjə J) Şamaxı
D) Qarabağ E) Bakı
175. Ərəblərə qarşı munasibətdə Javanşirin atası oğluna məsləhət bilirdi:
a) Xilafətlə savaşa girməməyi
b) Axıra qədər mubarizə aparmağı
j) Bizans imperatoruna sığınmağı
d) Xəzərlərlə birləşməyi
e) Xilafətin siyasi asılılığını qəbul etməyi.
176. Azərbayjanda ilk manufaktura:
A) Xanabad B) Jəfərabad
J) Şahabad D) Niyazabad
E) Mahmudabad
177. Jənubi Azərbayjanda kəndli torpaqları adlanırdı:
A) tiyul B) soyurqal J) divan
D) xassə E) xırdamalik
178. 1866-ji ildə məhkəmə islahatına əsasən:
A) Silki qaydalar mohkəmləndi.
B) Bəy məhkəmələrinin səlahiyyətləri artdı.
J) Dini məhkəmələr yenidən fəaliyyətə başladı.
D) Silki məhkəmələr ləğv edildi və butun silklər ucun
vahid məhkəmələr yaradıldı.
E) Məhkəmələrdə əmlak senzi qaydası tətbiq edildi.
179. Azərbayjan ərazisində hansı dovrdə suni suvarma artmış və iri kanallar yaranmışdır:
A)Mezolitdə B) Eneolitdə J) Paleolitdə D) Orta tunjda
E) Neolitdə
180. Mətbuat tariximiz başlanır:
A) «Əkinci»nin nəşri ilə
B) «Kəşkul»un nəşri ilə
J) «Kaspi»nin nəşri ilə
D) «Vətən»in nəşri ilə
E) «Ziya»nın nəşri ilə
181. Bəzz doyuşunun nətijəsi:
a) Doyuş nətijəsiz başa catdı
b) Doyuş yarımcıq dayandırıldı
j) Ərəblər qalib gəldilər
d) Ərəblər məğlub oldular
e) Xurrəmilər qalib gəldilər.
182. «Sentrokaspi diktaturası» tərəfindən Bakıya dəvət edilmişdir:
A) İngilislər B) Osmanlılar
J) Fransızlar D) İtalyanlar
E) Almanlar
182. H.Əliyevin 26 mart 1998-ji il tarixli fərmanının mahiyyəti:
A) AXJ-nin 80 illiyinin qeyd edilməsi.
B) Azərbayjan parlamentinin 80 illiyinin qeyd edilməsi.
J) 31 mart Azərbayjanlıların soyqırım gunu elan edilməsi.
D) Kitabi-Dədə Qorqudun 1300-illiyinin qeyd edilməsi.
E) Azərbayjanlıların Qərbi Azərbayjandan Deportasiya edilməsi-
nin huzn gunu kimi qeyd edilməsi.
183. 7 iyun 1923-ju tarixli fərmanına əsasən:
A) DQMV yaradılmışdır
B) Ərzaq vergisi ləğv edildi
J) Naxcıvan MSSR yarandı
D) Azneft təşkil edildi
E) Erməni idarəciliyi ləğv edildi
184. Azərbayjanda istehsal olunmuş ilk səsli film:
A) «Qız qalası» B) «Sevil»
J) «Almaz» D) «Hajı Qara»
E) «Mavi dəniz sahilində»
185. 416-jı diviziya adlanırdı:
A) Qarlovka B) Mazdok
J) Simferapol D) Taqanroq
E) Belqrad
186. AXJ-də ijraediji hakimiyyət məxsus idi:
A) Milli Şuraya
B) Parlament qarşısında məsul olan hokumətə
J) Parlamentə
D) Muəssislər məjlisinə
E) Milli məslisə
187. Araz-Turk Respublikası hansı zərurətdən yarandı?
A) Qarabağın erməni qiyamına son qoymaq
B) Naxcıvan bolgəsinin Ermənistan tərəfindən işğal
edilməsinin qarşısını almaq
J) Osmanlı ordusunun hujumunu gujləndirmək
D) Zəngəzurda erməni qırğınlarına son qoymaq
E) Osmanlı ordusunun Naxcıvana gəlməsini təmin etmək
188. Babəki ərəblərə satdı:
a) Kecmiş muttəfiqi j) Ordu başcıları e) Xəzər xaqanı
b) Ailə uzvləri d) Bizans imperatoru
189. VII əsrin 60-jı illərinin əvvəllərində Albaniyaya soxuldular:
a) Hunlar
b) Sasanilər
j) Bizanslar
d) Xəzərlər
e) Ərəblər.
190. 1830-ju ilə aiddir:
A) Talış usyanı
B) Ajıaxur doyuşu
J) Jar- Balakən jamaatlığının ləğv edilməsi
D) Xanabad manufakturasının acılması
E) Şəki usyanı
191. Azərbayjan Konstitusiyasına gorə hansı məsələ butun əhali arasında
referendum kecirmək yolu ilə həll oluna bilər:
A) Baş nazirin təyin olunması
B) Prezidentin secilməsi
J) Dovlət sərhədlərinin dəyişdirilməsi
D) Milli Məjlisin buraxılması
E) Hərbi səfərbərliyin kecirilməsi
192. 1943-ju ildə Berlində təşkil edilmiş «Muhajir Azərbayjan hokumətinə» rəhbərlik edirdi:
A) M.Ə.Rəsulzadə
B) Ə.Babayev
J) S.Məmmədov
D) V.Xuluflu
E) Ə.Fətəlibəyli-Dudənginski
193. AXJ hokuməti tərəfindən Paris sulh Konfransına gondərilən numayəndə heyətinin əsas məqsədlərindən biri:
A) AXJ-nin de-fakto tanınmasına nail olmaq
B) Rusiya ilə ərazi mubahisələrini həll etmək
J) Zaqafqaziya Seyminin tanınmasını təmin etmək
D) Antanta hərbi hissələrinin Bakıdan cıxarılmasına nail olmaq
E) Ermənistana guzəştə gedilmiş İrəvanı geri qaytarmaq
194. Azərbayjan Respublikası 1997-ji ildə:
A) ATƏT-ə daxil oldu
B) İKT-nin daimi uzvunə cevrildi
J) GUAM təşkilatına daxil oldu
D) TRASEKA proqramına qoşuldu
E) MDB-yə daxil oldu.
195. Azıx mağarasının ən qədim dovrə aid təbəqəsindən tapılmışdır:
A) kobud daş alətlər B) oxra
J) kurqan D) siklop daşlar
E) mohrə tikililər
196. 1805-ji ilin mayın 14-də Rusiya ilə Kurəkcay muqaviləsi imzaladı:
A) Bakı xanlığı B) Gənjə xanlığı
J) Qarabağ xanlığı D) Şirvan xanlığı
E) Şəki xanlığı
197. I Qubadın Məzdəkilərlə yaxınlaşmasının əsas məqsədi:
1. Ağ hunları İrandan qovmaq
2. Manilik təliminin qarşısını almaq
3. Kahin və əyanların nufuzunu zəiflətmək
4. Mərkəzi hakimiyəti mohkəmləndirmək
A) 3, 4 B) 1, 2 J) 2, 3 D) 1, 4 E) 2, 4
198. XX əsrin 20-ji illərinə aid deyil:
A) Lokarno konfransı B) Brian- Kellok paktı
J) Pivə qiyamı D) Veymar respublikasının «Qızıl dovru»
E) ABŞ-da «Yeni xətt» siyasəti
199. 1945-ji ilə aid deyil:
A) Almaniyanın təslim olunması
B) Potsdam konfransı
J) Krım konfransı
D) «Dehliyə yuruş»
E) Yaponiyanın təslim olunması
200. Afşin əsir alınmış Babəkin hansı arzusunu yerinə yetirdi?
a) Sonunju dəfə Bəzz qalası ilə vidalaşmağı
b) Ailə uzvlərini azadlığa buraxmağı
j) Oğlunu əsirlikdən azad etməyi
d) Bəzz qalası uzərində dalğalanan qırmızı bayrağı endirməməyi
e) Dağlarda qacıb gizlənmiş Xurrəmiləri bağışlamağı.
201. XX əsrin əvvəllərində Sovet Rusiyasında iqtisadi tənəzzulu aradan
qaldırmaq ucun:
A) YİS tətbiq edilməyə başladı
B) Kolxozlar ləğv edildi
J) Sovxozlar yenidən təşkil edildi
D) Yentdənqurma və aşkarlıq prosesi başladı
E) Qolcomaq təsərrufatları ləğv edildi
202. XX əsrin 30-ju illərinə aiddir:
1. Muharibə ojaqlarının yaranması
2. Millətlər Jəmiyyətinin yaranması
3. Versal-Vaşinqton sisteminin tədriji iflas etməsi
4. Almaniyanın parcalanması
5. Dunya torpaqlarının yenidən boluşdurulməsinin başa catması
A) 4,5 B) 1,2 J) 3,4 D) 1,3 E) 2,5
203. Sasani dovlətində hərbicilərə verilən torpaq adlanırdı:
A) dastakert B) mulk J) iqta
D) tiyul E) xassə
204. II Dunya muharibəsi ərəfəsində SSRİ-nin məqsədləri:
1. Qara dəniz boğazlarında mohkəmlənmək
2. Millətlər Jəmiyyətinə son qoymaq
3. Şərqi Avropanı ələ kecirmək
4. İqtisadi bohranı ləğv etmək
5. Antanta blokunu parcalamaq
A) 4,5,6 B) 1,2,3 J) 1,3,4 D) 3,4,5 E) 2,4,6
205. Azərbayjanda ijtimai və əmlak bərabərsizliyi dərinləşmişdi:
A) Tunj dovrundə B) Neolit dovrundə
J) Paleolit dovrundə D) Eneolit dovrundə
E) Mezolit dovrundə
206. Sasani dovlətində iri feodallar adlanırdı:
A) Azad B) Patrik J) Zəmindar
D) Sipahi E) Mərzban
207. Hansı daha əvvəl olmuşdur?
A) Ahşerinin məğlub edilməsi
B) Mannanın Midiya tərəfindən tutulması
J) Azanın oldurulməsi
D) İranzunun hakimiyyətə gəlməsi
E) Mannanın adının ilk dəfə Assuriya mənbələrində cəkilməsi
208. Zərduştluyun ən başlıja məbədi Atropatenanın hansı şəhərində
yerləşirdi?
A) Partav B) Suz J) Perspol
D) Qazaka E) Kabala
209. Erkən dəmir dovrunə aiddir:
A) mubadilənin yaranması
B) xış əkinciliyinin meydana gəlməsi
J) ovculuğun yaranması
D) sinifli jəmiyyətin yaranması
E) toxa əkinciliyinin meydana gəlməsi
210. 1032-1033-ju illərdə Şirvanşahların paytaxtı Yezidiyyə (Şamaxı) ələ kecirildi:
a) Abbasilər tərəfindən
b) Əməvilər tərəfindən
j) Hunlar və sabirlər tərəfindən
d) Səljuq turkləri tərəfindən
e) Alan, sərir və ruslar tərəfindən
211. 371-ji ilə aiddir:
A) Amid doyuşu J) Dzirav doyuşu
B) Albaniyanın iki hissəyə bolunməsi D) Xalxal doyuşu
E) Maku doyuşu
212. Javanşir ərəblərə qarşı mubarizədə əsasən muttəfiq idi:
A) Sasanilərlə B) Xəzərlərlə
J) Hunlarla D) Alanlarla
E) Qıpcaqlarla
213. Tehran konfransında qərara alındı:
A) Fransanın parcalanması
B) Cexiyanın parcalanması
J) II jəbhənin acılması
D) SSRİ-nin parcalanması
E) İtaliyanın təslim edilməsi
214. YİS dovrundə Azərbayjanda tətbiq edilmiş konullu ərzaq vergisi
adlanırdı:
A) Bəhrə B) Canaq
J) Əvrəz D) Maljəhət
E) Ərzaq sapalağı
215. Eldənizlər dovlətinə aid doyuşlər:
A) Şəmkir , Ağsu B) Beyləqan, Didqori
J) Malazgird, Gavduşan D) Şəmkir, Gənjə
E) Şəmkir, Beyləqan
216. XII əsrə aiddir:
A) Atabəylər dovlətinin yaranması
B) Şirvanşahların Səljuqlardan asılı hala duşməsi
J) Atabəylər dovlətinin suqutu
D) Səljuqların Azərbayjana yuruşə başlaması
E) Azərbayjanın Boyuk Səljuq dovlətinin tərkibinə daxil edilməsi
217. 1225-ji ildə:
A) Səljuq dovləti yarandı.
B) Xarəzmşah Jəlaləddin Gənjə usyanını yatırdı
J) Atabəylər dovləti suqut etdi.
D) Ağsunqurilər dovləti yarandı
E) Atabəylər dovləti iki hissəyə parcalandı.
218. Azərbayjanda mədrəsələri bitirən istedadlı və imkanlı gənjlər Ali təhsil almaq ucun gedirdilər:
a) Dəməşqə b) İsgəndəriyyəyə
j) Bağdada d) Tehrana
e) Yerusəlimə.
219. Ərəb hujumları ilə yanaşı ikinji təhlukə haradan yarandı?
a) Xəzərlər tərəfdən
b) Ermənilər tərəfdən
j) Bizans tərəfdən
d) Yunanlar tərəfdən
e) Sasanilər tərəfdən.
220. Dərbəndilər sulaləsi hakimiyyətə gəldi:
A) Əmir Teymurun yuruşu nətijəsində
B) Monqol hujumu nətijəsində
J) Xalq usyanı nətijəsində
D) Məzyədilərin devrilməsi nətijəsində
E) Qızıl Ordanın hujumu nətijəsində
221. 1382-ji ilə aiddir:
A) Kəsranilər sulaləsinin hakimiyyətə gəlməsi
B) Elxanilər dovlətinin iki hissəyə parcalanması
J) Dərbəndilər sulaləsinin hakimiyyətə gəlməsi
D) Dərbəndilər sulaləsinin suqutu
E) Capaqcur doyuşu
222. Məzdək ədalətli jəmiyyəti hansı yolla qurmaq istəyirdi:
A) mubarizə yolu ilə
B) qonşu dovlətlərə hujum etmək yolu ilə
J) din xadimlərini təqib etmək yolu ilə
D) dovlətə son qoymaqla
E) maniliyə son qoymaq
223. Əlvənd Mirzə hansı doyuşdə məğlub edildi:
A) Şərur B) Almaqulağı
J) Muş D) İsfahan
E) Təbriz
224. I Təhmasib tərəfindən ləğv edilmiş vergi:
A) Tamğa B) Bəhrə J) Qopcur
D) Tərh E) Kaycur
225. Pənahəli xan dovrundə inşa edilmiş mudafiə qalaları:
A) Şahbulaq, Bayat J) Əsgəran, Bərəndə
B) Şuşa, Əlinjə D) Tərnəkut, Ulubab
E) Diziq, Bayat
226. Ərəblərlə muqavilə bağlayan Azərbayjan şəhərləri:
a) Ərdəbil, Dərbənd, Beyləqan, Bərdə
b) Şəmkir, Qəbələ, Şəki, Şirvan
j) Şabran, Ərdəbil, Dərbənd, Bərdə
d) Dərbənd, Beyləqan, Qəbələ, Şəki
e) Ərdəbil, Şirvan, Şəmkir, Şabran.
227. 1828-ji ildə ləğv edilmiş xanlıqlar:
A) Lənkaran, Qarabağ
B) Naxcıvan, İrəvan
J) Şamaxı, Bakı
D) Qarabağ, Gənjə
E) Quba, Dərbənd
228. Sasani dovlətində Zərduştluyun baş məbədi yerləşirdi:
A) Qazakada B) Həmədanda
J) Reydə D) Ktesifonda
E) Nişapurda
229. VII əsr Azərbayjan ədəbiyyatının gorkəmli numayəndəsi:
a) Musa Kalankatlı
b) Davdağ
j) Nizami Gənjəvi
d) Həsənoğlu
e) Qətran Təbrizi.
230. Şəhər ozunuidarəsi ilk dəfə tətbiq olundu:
A) Bakı şəhərində B) Nuxa şəhərində
J) Şuşa şəhərində D) Şamaxı şəhərində
E) Quba şəhərində
231. 1872-ji ildə ləğv edildi:
A) iltizam sistemi B) bəhrə vergisi
J) hərbi vergi D) su pulu E) maljəhət
232. Atabəylər dovlətinə aid memarlıq abidəsi:
A) Qız qalası
B) Mominə xatun turbəsi
J) Həşt behişt sarayı
D) Ərk qalası
E) Goy məsjid
233. «Azərbayjan milləti» sozunu ilk dəfə işlədən qəzet:
A) «Əkinci» B) «Kaspi»
J) «Kəşkul» D) «Vətən»
E) «Azərbayjan»
234. 1905-ji ildə nəşrə başlayan curnal:
A) «Azərbayjan» B) «Kəşkul»
J) «Vətən» D) «Molla Nəsrəddin»
E) «Həyat»
235. Daha əvvəl təşkil edilmişdir:
A) «Musavat» partiyası
B) «Hummət» partiyası
J) «Difai» partiyası
D) «Mudafiə» partiyası
E) «Musəlman gənjlik təşkilatı»
236. AXJ hokuməti dovrundə nəşr olunmuş rəsmi dovlət qəzeti:
A) «Hummət» B) «Ədalət»
J) «Yoldaş» D) «Azərbayjan»
E) «Şərqi-Rus»
237. 1926-jı ildə Bakıda:
A) I Umumittifaq turkoloci qurultayı acıldı
B) İlk televiziya acıldı
J) Elmlər Akademiyası təşkil edildi
D) «Şərq qadını» curnalı nəşr edilməyə başladı
E) Botanika bağı acıldı
238. Azərbayjanda ilk balet əsəri:
A) «Koroğlu» B) «Qız qalası»
J) «Şahsənəm» D) «Leyli və Məjnun»
E) «Hajı Qara»
239. Javanşirlə Xəzərlər arasında mubarizə nətijəsində:
a) Sulh bağlandı
b) Javanşir olkədən qacdı
j) Albaniya təslim oldu
d) Araz və Kur cayları arasındakı ərazi Xəzərlərə kecdi
e) Xəzərlər bir daha Azərbayjan ərazisinə istilacı yuruş etmədilər.
240. 77-ji diviziya hansı adı almışdır?
A) Qarlovka B) Mozdok
J) Moskva D) Simferapol
E) Pustinka
241. II Dunya muharibəsində iştirak etmiş azərbayjanlı qadın təyyarəci:
A) Zəhra Quliyeva
B) Zuleyxa Seyidməmmədova
J) Qəmər Almaszadə
D) Fatma Quliyeva
E) Zəhra Məmmədova
242. Səljuqlar tərəfindən varlığına son qoyulmuş dovlətlər:
1. Şirvanşahlar
2. Sajilər
3. Rəvvadilər
4. Salarilər
5. Şəddadilər
A) 1, 2 B) 1, 4 J) 3,5 D) 2, 3 E) 4, 5
243. 1935-ji ildə bitərəflik haqqında qanun qəbul etmiş dovlət:
A) Almaniya B) Fransa J) ABŞ
D) İngiltərə E) İtaliya
244. X əsrdə Azərbayjan feodal dovlətlərinin hansında Qanunnamə qəbul
edilmişdir:
A) Şirvanşahlar B) Atpbəylər
J) Salarilər D) Sajilər
E) Məzyədilər
245. Hulakilər dovlətinin idarə olunmasında muhum yer tuturdu:
A) Abbasilər B) Cobanilər
J) Jığataylar D) Jəlairilər
E) Şirvanşahlar
246. 1920-ji ilin mayında Sovet reciminə qarşı ilk gujlu silahlı cıxış baş verdi:
A) Bakıda B) Qubada J) Şuşada
D) Gənjədə E) Lənkəranda
247. Ərəb xilafəti dovrundə Azərbayjanda hansı torpaqlar sahibinin şəxsi
mulkiyyətinə cevrilir və nəsildən-nəsilə kecirdi?
A) İjarə edilən iqta B) Vəqf
J) Divan D) Bağışlanan iqta
E) İnju
248. Xilafət dovrundə Azərbayjanda dovlət dili.
a) Turk j) Latın e) Azərbayjan.
b) Fars d) Ərəb
249. XIX ərdə Rusiyada yaşamış məşhur Azərbayjanlı şərqşunas:
A) M. Kazım bəy B) M. Adıgozəl bəy
J) A. Bakıxanov D) K. Şəkixanov
E) İ. Hajınski
250. XIX əsrin 70-ji illərində Azərbayjanın neft sənayesində fəaliyyətə
başlamışdır:
A) Vişau B) Rotşild
J) «Standard-oyl» D) «Oleum» şirkəti
E) «Nobel qardaşları» şirkəti
251. Azərbayjan Respublikasının prezidentinin səlahiyyətinə aid deyil:
A) Milli Məjlisə seckiləri təyin etmək
B) Dovlət budjəsini Milli Məjlisin təsdiqinə təqdim etmək
J) Dovlətin iqtisadi və sosial proqramlarını təsdiq etmək
D) Milli Məjlisin işini təşkil etmək
E) Azərbayjan Respublikasının baş nazirini vəzifəyə təyin etmək
252. Hansı daha əvvəl olmuşdur:
A) DQMV-nin yaranması
B) AXJ-nin suqutu
J) Ərzinjan barışığı
D) Mart soyqırımı
E) Naxcıvan MSSR-nin yaranması
253. 1920-ji ilin yanvarında AXJ de- fokto olaraq tanındı:
A) Turkiyə tərəfindən
B) Rusiya tərəfindən
J) İran tərəfindən
D) Dağlılar hokuməti tərəfindən
E) Paris sulh konfransı tərəfindən
254. Javanşir qətlə yetirildi:
a) Bizanspərəst yerli feodallar tərəfindən
b) İran feodalları tərəfindən
j) Ərəb janişinləri tərəfindən
d) Xəzərlərlə doyuşdə
e) Usyan nətijəsində!
255. 644-ju ildə Ərdəbil yaxınlığında ərəblərlə bağlanmış muqavilənin şərtləri:
a) Əhali ərəblərə tabe olmalı və nəzərdə tutulan vergini verməli idi
b) Ərdəbilin idarəciliyi ərəb numayəndəliyinə həvalə olunurdu
j) Sasanilərdən qalma butun vergilər ləğv edildi
d) Ərəblərə muqavimət gostərən mudafiəciləri bağışladı
e) Ərəblər Azərbayjanın icərilərinə nəzərdə tutulan yuruşu dayandırdılar.
256. 1990-jı illərə aid deyil:
A) Heydər Əliyevin prezident secilməsi
B) «Azərbayjanın mustəqilliyi haqqında Konstitusiya aktı»nın
qəbul edilməsi
J) «Əsrin muqaviləsi»nin bağlanması
D) YAP-ın təşkil edilməsi
E) AXJ siyasi təşkilatının yaranması
257. 1812-ji il Buxarest sulh muqaviləsinə əsasən:
1. Bessarabiya Rusiyaya verildi.
2. Boğazlarda nəzarət Rusiyanın əlində qaldı.
3. Dunay cayında rus gəmilərinin gediş-gəliş huququ təsdiq edildi.
4. Krım Rusiyaya kecdi.
5. Moldaviya və Valaxiya Osmanlıya qatıldı.
6. Osmanlı Bolqarıstan dovlətinin mustəqilliyini tanıdı.
A) 1,3,5 B) 2,3,4 J) 4,5,6
D) 1,2,3 E) 3,4,5
258. 1829-ju ildə imzalanmış Osmanlı-Rusiya muqaviləsi:
A) Tilzit B) Yassı
J) Kicik Qaynarca D) Budin
E) Ədirnə
259. «Antanta» sozunun mənası:
A) «Urəkdən razıyam» B) «Birlik»
J) «Biz birlikdəyik» D) «Mubarizə»
E) «Vətənpərvər»
260. 1936-jı ildə qəbul edilmişdir:
A) SSRİ-nin I Konstitusiyası
B) YİS
J) Sənayeləşmə
D) Pasportlaşma
E) «Qalib gəlmiş sosializm» konstitusiyası
261. 1920-ji ilin martında Azərbayjan Xalq Jumhuriyyətinin dostluq
haqqında sulh muqaviləsi imzaladığı dovlət
A) Turkiyə
B) İran
J). Rusiya
D). İtaliya
E). Almaniya
262. 725 – ci ildə Azərbaycanda əhali, mal-qara, torpaq siyahıya alındı.
a)Xəlifə Muaviyənin dovrundə.
b)Xəlifə Harun ər Rəşidin dovrundə.
j)Xəlifə Hişamın dövründə.
d)Xəlifə Əlinin dovrundə.
e)Xəlifə Əl- Mansurun dovrundə.
263. Monqolların dövründə xəzinənin boşalmasının qarşısını almaq üçün pul islahatı keçirdi.
Fəzlullah Rəşidəddin.
Qazan xan.
Hulaki xan.
Arpa xan.
e) Keyxatu xan.
264. 861-ji ildə Şirvanın həyatında baş verən hadisə:
a) Şirvanşah titulunu itirdi
b) Şirvan mustəqil elan olundu
j) Lahijanşahlıq Şirvana birləşdirildi
d) Məzyədilər sulaləsi hakimiyyətdən salındı
e) İqamətgah Bərdədən Gənjəyə kocuruldu.
265. XX yuzilliyin əvvəllərində neft sənayesində olan 167 firmadan necəsi milli burjuaziyaya aid idi?
33
b) 49
j) 75
d) 97
e) 86
266. 31 mart azərbayjanlıların soyqırımı gunu ellan edildi:
A. Azərbayjan Respublikasının Prezidentinin 20 aprel 1997-ji il tarixli fərmanı ilə.
B). Azərbayjan Respublikasının Prezidentinin 26 mart 1998-ji il tarixli fərmanı ilə.
J. Zaqafqaziya Seyminin 1918-ji il 22 aprel tarixli ijlasının qərarına əsasən.
D. Azərbayjan Respublikasının dovlət mustəqilliyini bərpa etmək haqqında Bəyannamənin qəbulu ilə.
E. Azərbayjan Respublikasının dovlət mustəqilliyi haqqında Konstitusiya aktı ilə.
267. 705-ji ildə Albaniyanın:
a) Daxili mustəqilliyi məhdudlaşdırıldı
b) Vergi siyasətində dəyişiklik edildi
j) Daxili mustəqilliyi ləğv edildi
d) İdarəciliyi yerli janişinə tapşırıldı
e) Xəzərlərdən asılılığı ləğv edildi.
268. 1930 –cu ilin fevralında Naxçıvanın hansı kəndində sovet höküməitnə qarşı üsyan qalxdı?
Cəhri.
Yaycı.
Nehrəm.
Badamlı.
e) Kecili.
269. Leylatəpə abidəsinə Azərbaycanın hansı zonasında rast gəlinir?
a) Gəncə - Qazax.
b) Mil- Qarabağ.
c) Naxcıvan.
d) Cənubi Azərbaycan.
e) Muğan.
270. III Tiqlatpalasar Manna dovlətinin hansı bölgəsini Assuriyaya birləşdirdi?
a) Zamua. B) Mazamua. c) Gilzan. d) Qızılbund. e) Puluadi.
271. Sak və Kuti olkəsinin hokmdarı rütbəsini daşıyırdı.
a) Tuqdamme. c) Partatuo e) Sarlaq
b) İspakay. d) Tirikan
272. Bakı ilə Batum arasında birbaşa ağ neft kəməri çəkilməsinə başlandı.
a) 1879 b) 1904 c) 1886 d) 1884 e) 1897
273. Rus qoşunları Mərəndi döyüşsüz tutdular.
a) 1811- ci ilin dekabrında.
b) 1789- cu ilin martında.
c) 1812- ci ilin oktyabrında.
d) 1828- ci ilin yanvarında.
e) 1827- ci ilin oktyabrında.
274. Ermənilərin Şimali Azərbaycana kocurulməsi ucun layihə hazırladı..
a) Mecnikore. c) Potyomkin
b) Lazaryan. d) Nerses. e) Yermolov.
275. 1944- cu ildə Suvarov adına partizan dəstəsinin komandiri olmuşdu.
a) Mehdi Huseynzadə.
b) Məlik Məhərrəmov.
c) Ələkbər Əliyev.
d) Mirzəxan Məmmədov.
e) İsmayıl Əliyev.
276. Əski turk qaynaqlarında Dərbənd adlandırılır:
a) «Dəmir şəhər» j) Xəzər qalası
b) «Dəmir qapı» d) Şəhərlərin şəhəri e) «Şəhərlərin anası».
277. VII-VIII əsrlərdə Azərbayjanda:
a) Səljuq oğuzlarının dovləti yaradıldı
b) Turk dilinin yetkinləşməsi başa catdı
j) Sasani istilaları başladı
d) Azəri dili dovlət dilinə cevrildi
e) Səljuq oğuzları məskunlaşdılar.
278. Albaniyada Mehranilər sulaləsinin hakimiyyəti başlamışdı.
a) VIII əsrdən
b) VI əsrin II yarısından
c) VII əsrin II yarısından
d) VI əsrin əvvəlindən
e) VII əsrin əvvəlindən
279. Araz cayı üzərində körpü saldırmış Şəddadi hökmdarı:
a) III Fəzlun
b) Məhəmməd ibn Şəddad.
c) Mərzuban ibn Məhəmməd.
d) Fəzl ibn Məhəmməd.
e) Şavur.
280.Fətəli xan Əfşar Qarabağa basqın etdi.
a) 1769-cu ildə
b) 1785-ci ildə
c) 1795-ci ildə
d) 1759-cu ildə
e) 1797-ci ildə
281. Slavyanların 944-ju il yuruşundə məqsədi:
a) Rusların tijarətini təşkil etmək ucun Kur sahilində şəhər salmaq
b) Xəzərsahili əhalini xristianlaşdırmaq
j) Bərdəni ələ kecirmək və Azərbayjanda həmişəlik mohkəmlənmək
d) Xəzər xaqanlığından rusların intiqamını almaq
e) Xəzər dənizində rus knyazlığının donanmasını yaratmaq.
282. IV Dovlət Dumasında Azərbaycanı təmsil edirdi.
a) Fətəli Xan Xoyski
b) Ə. B. Haqverdiyev
c) M. Y. Cəfərov
d) İ. Ziyatxanov
e) X. Xasməmmədov
283. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyətinin dovlət quruluşu nejə idi?
A Parlamentli Respublika idi.
B. Federativ respublika idi.
J. Demokratik parlamentli və konstitusiyalı respublika idi.
D. Teokratik respublika idi.
E. Konstitusiyalı respublika idi.
284. İlk Səljuq dovlətinin paytaxtı:
a) Mosul j) Nişapur e) Xorasan.
b) Rey d) Nippur
285. Azərbayjanın hansı ərazilərində islam dininə muqavimət gujlu idi?
a) Xristian dininin sabitləşdiyi dağlıq və dağətəyi yerlərdə
b) Xəzərlərin işğalı altında qalan Dərbənddə
j) Jənubi Azərbayjanda
d) Kur-Araz duzənliyində
e) Marlar olkəsində.
286. Azərbayjanın hansı ərazilərində islam dininə muqavimət gujlu idi?
a) Xristian dininin sabitləşdiyi dağlıq və dağətəyi yerlərdə
b) Xəzərlərin işğalı altında qalan Dərbənddə
j) Jənubi Azərbayjanda
d) Kur-Araz duzənliyində
e) Marlar olkəsində.
287. 1618- cı ildə osmanlılara Səfəvilər arasında sülh bağlandı.
a) Amasiyada.
b) Qəsri- Şirində.
c) İstanbulda.
d) Təbrizdə.
e) Mərənddə.
288. Azərbaycanda yeni iqtisadi siyasətə kecildi.
a) 1918- ci ilin yazında.
b) 1930- cu ilin payızında.
c) 1922- ilin yayında.
d) 1920- ci ilin yayında.
e) 1921- ci ilin yazında.
289. Herodota gorə I Daranın zamanında Əhəməni dövlətinin hüdudları quzeydə uzanırdı.
a) Şəkidən Araz cayınadək.
b) Qafqaz dağlarına kimi.
c) Boyuk Qafqaz dağlarınadək.
d) Boyuk Qafqazın qərb ətəklərinədək.
e) Araz cayınadək olan ərazilərədək.
290. Ağqoyunlu Uzun Həsənin II Məhmədə məktub göndərib istədiyi torpaqlar:
a) Konya, Trabzon.
b) Trabzon, Hələb.
c) Kapadokya, Trabzon.
d) Kapadokya, Şərqi Anadolu.
e) Qaraman, Kayseri.
291. IX əsrdə Azərbayjanın Şimal-Şərq torpaqlarında meydana gələn mustəqil dovlət:
a) Girdiman dovləti
b) Eldənizlər dovləti
j) Şirvanşah dovləti
d) Rəvvadilər dovləti
e) Sajilər dovləti.
292. Şah I Təhmasib muhum məsələlərin həllində.
a) Ali məclis cağırır, yüksək dövlət xadimlərinin təkliflərini nəzərə alırdı.
b) Hərbi Şuranı çağırıb, yüksək rütbəli din xadimlərinin təkliflərini nəzərə alırdı.
c) Ali məclis cağırıb, sərkərdələrin və yüksək rütbəli din xadimlərinin
məsləhətinə qulaq asırdı.
d) Baş vəzir və din xadimlərinin təkliflərini nəzərə alırdı.
e) Muşavirə cağırıb, din xadimlərin və sərkərdələrin təklifini qəbul edirdi.
293. 1912-1913-cu illər aqrar qanunların əhəmiyyəti:
a) Bu qanunlar Azərbaycanda kəndlilərlə mulkədarlar arasında ziddiyyətləri kəskinləşdirdi.
b) Bu qanunlar Azərbaycan kəndində ictimai təbəqələşməni və eləcə də
kapitalist munasibətlərinin inkişafını sürətləndirdi.
c) Pambıq və ipək istehsalının artmasına, toxuculuğun inkişaf etdirilməsinə
təkan verdi.
d) Bu qanunlara gorə kəndlilərə pay torpaqlarını almaq üçün borc pul verildi.
e) Sahibkar kəndlilərini şəxsi asılılığdan azad olması prosesini sürətləndirirdi.
294. Sovet Azərbaycanında 20-ci illərin ikinci yarısında istismara verilmiş neft yataqları.
a) Lokbatan, Neftcala, Qala, Siyəzən, İmişli, Çıraq, Günəşli.
b) Siyəzən, Suraxanı, Dədə-Qorqud, Pirsaat, Neft Daşları, Lökbatan.
c) Lokbatan, Neftcala, Qala, Artyom (Pirallahı), Pirsaat, Siyəzən.
d) Cıraq, Günəşli, Neft Daşları, Sənqəçal, Artyom (Pirallahı), Siyəzən.
e) Sabuncu, Qaradiz, İmişli, Ələt, Sanqaçal, Şahdəniz, Kəpəz.
295. III-V əsrlərdə Azərbayjanda:
a) Turk dillərinin vahid dil kimi yetkinləşməsi prosesi başladı
b) Turk dilinin yetkinləşməsi başa catdı
j) Azərbayjan turklərinin bir xalq kimi yetkinləşməsi başa catdı
d) Səljuq oğuzları butun hakimiyyəti ələ aldılar
e) Sasani zulmunə son qoyuldu.
296 . Eramızın I əsri ərzində Albaniyada.
a) Parfiya dovlətinin hakimiyyəti altında idi, Roma ilə düşmənçilik münasibətləri saxlayırdı.
b) Roma ilə dostluq munasibətləri saxlayır, Selevkilərə qarşı müharibə aparır, ölkəni yerli hökmdarlar idarə edirdi.
c) Hakimiyyət yerli hokmdarların əlində cəmlənmişdir, feodalizm cəmiyyəti inkişaf edir, Romaya qarşı mübarizə aparılırdı.
d) Romanın hücumuna məruz qalmışdı parfiyalıların hakimiyyəti altında idi.
e) Hakimiyyət artıq yerli hökmdarların əlində cəmlənmişdi.
297. 1367-ci ildə Cəlairlərin Şirvana yuruşunun əsas nəticəsi:
a) Şirvanşahlar uzərində qələbə qazana bilmədilər.
b) Şirvan əhalisi Cəlairlərlə gizli sazişə girib, onlara xərac odəməyi ohdəsinə goturdulər.
c) Şirvanşahlar Cəlairlərin vassalına çevrildilər.
d) Şirvan ərazisinə girə bilməyən Cəlairlər muharibəni dayandırmağa məcbur oldular.
e) Şirvan əhalisi duşmən uzərində qələbə qazandı.
298. 1555-ci il Amasiya sulhunə gorə:
a) Səfəvilər butun Azərbaycanı, İmeretiya, Quriya, Ermənistanı, Qars vilayətini əldə saxladılar.
b) Qərbi Gurcustan-İmeretiya, Menqreliya, Ermənistanın şərq hissəsi Türkiyənin, Şərqi Gürcüstan-Meshi, Kartli, Kaxetiya və Qərbi Ermənistan Səfəvilərin ixtiyarına keçdi.
c) Qərbi Gurcustan-İmeretiya, Menqreliya, Qərbi Ermənistan Türkiyənin, Gürcüstanın şərq vilayətləri-Meshi, Kartli, Kaxetiya və indiki Ermənistan Səfəvilərin ixtiyarına keçdi.
d) Şərqi Gurcustan, Şərqi Ermənistan Turkiyənin, Qərbi Gurcustan, Qars vilayəti və Qərbi Ermənistan Səfəvilərin himayəsinə kecdi.
e) Səfəvilər butun Azərbaycanı, Qars vilayətini, Anadolunu əldə saxladılar, Türkiyə Gürcüstanı və Ermənistana sahib oldu.
299. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyətinin yaranmasına səbəb oldu.
A. Bakı Xalq Komissarları Sovetinin suqutu.
B) Zaqafqaziya Seyminin buraxılması.
J. Vətəndaş muharibəsinin başlanması.
D. Muəssisələr məjlisinin buraxılması.
E. Zaqafqaziya Seyminin təşkili.
300. Sajilər sulaləsinin banisi hesab olunur:
a) Afşin
b) Əbu Saj Divdad
j) Məhəmməd ibn Əbu Saj
d) Yusif ibn Əbu Saj
e) Fəzl ibn Məhəmməd.
301. Əmir hansı işlərə baxırdı?
a) Anjaq mulki işlərə
b) Anjaq hərbi hakimiyyətə
j) Butun mulki və hərbi hakimiyyətə
d) Məhkəmə idarəsinə
e) Vəqf işlərinə.
302. Xalxal doyuşu (450) nejə nətijələndi:
a) Sasanilər məğlub oldular
b) Romalılar qalib gəldilər
j) Alban hokmdarı qalib gəldi
d) Doyuş hər iki tərəfdən yarımcıq dayandırıldı
e) Sasanilər qalib gəldilər.
303. Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin.
1.Bakıda ağır elektrik qaynaq zavodu işə salındı.
2.Dəniz ozulləri zavodu ilk məhsulunu istehsal etdi.
3.Qroznı-Bakı neft kəməri istifadəyə verildi.
4.Bakı məişət kondisioner zavodu fəaliyyətə başladı.
5.Xankəndi-Ağdam dəmiryolu çəkildi.
a) 5,4,3,1,2 c) 3,5,4,2,1 e) 2,4,5,3,1
b) 5,3,4,1,2 d) 5,1,4,2,3
304. Azərbaycan tarixi hansı qaynaqlar,mənbələr əsasında öyrənilir?
a) Həmin qaynaqlar 3 hissəyə bolunur: qəbir abidələri, qayaustu abidələr və yazılı abidələr.
b) Bu mənbələr 4 qrupa bolunur: heyvan və bitki qalıqları, qayaüstü rəsmlər, qəbir abidələri, yaşayış yerləri.
c) Həmin qaynaqlar 2 hissəyə bolunur: arxeoloji və yazılı abidələr.
d) Həmin qaynaqlar 2 hissəyə bolunur: fauna və flora qalıqları.
e) Bu qaynaqlar 2 hissəyə bolunur: arxeoloji və qəbir abidələri.
305. XX əsrin əvvəllərində milli hərəkatın əsas hərəkatverici qüvvəsi kimlər idi?
a) Milli burjuaziya və ziyalılar.
b) Fəhlə sinfi və onun siyasi təşkilatları.
c) Varlı kəndli təbəqəsi və ruhanilər.
d) Yoxsul kəndlilər və şəhər əhalisi.
e) Dumaya secilmiş deputatlar.
306. Səlcuqilər dovlətinin turkdilli xalqların hərbi – siyasi, sosial iqtisadi və mədəni inkişafına təsiri.
a) Hərbi siyasi birliyin təşəkkulu, təsərrufatın canlanması, natural
təsərrufatın aradan cıxmasına, kəndlilərin təhkimli halına salınmasına
təsir etdi.
b) Hərbi siyasi birliyin təşəkkulu, yeni – yeni ərazilərin ələ kecirilməsi,
təsərrufatın canlanması, feodal və kəndli siniflərinin formalaşması,
ədəbiyyat və incəsənətin, elmin inkişafı və s. ilə xarakterizə edilir.
c) Təsərrufatın inkişafını ləngidir, hərbi- siyasi birliyi formalaşdırır, kəndli asılılığını gücləndirir, ticarətin və sənətkarlığın inkişafı ilə xarakterizə olunur.
d) Vahid hərbi – siyasi birlik yaradır, natural təsərrüfatı ləğv edir,
feodalların mərkəzi hakimiyyətə qarşı mübarizəsini genişləndiridi.
e) Hərbi siyasi birlik nəticəsində uzun muddət yaşadı, təhkimçilik
huququnun ləğvi prossesini sürətləndirdi, memarlıqda yeni üslub yaratdı.
307. Xanlıqların əmələ gəlməsinin siyasi, ictimai və iqtisadi səbəblərinə daxildir:
a) Feodal dağınıqlığı, tayfaların hakimiyyət uğrunda mubarizəsi, təsərrufatlar arasında iqtisadi əlaqələrin geniş olması.
b) Nadirin olumu, feodal ara muharibələrinin guclənməsi, ticarətin inkişafı.
c) Nadir şahın ölümü, Rusiyanın hücumları, feodalların hakimiyyət uğrunda mubarizəsi, şərqlə ticarətin inkişafı.
d) Nadir şahın ölümü, feodal ara müharibələri, ölkə daxilində iqtisadi əlaqələrin zəifliyi və natural təssərrrüfatın hökmranlığı.
e) Hacı Çələbinin rəhbərliyi altında üsyanın baş verməsi, Osmanlı hücumları, iqtisadi əlaqələrin zəifliyi.
308. Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin.
1) Şirvanşahlar Cəlairlərin asılılığını qəbul etdi.
2) Qara Məhəmmədin Təbrizə hucumu.
3) Qara Yusiflə Əbu Bəkr arasında baş verən Şənbi- Qazan döyüşü.
4) Sultan Əhmədlə Qara Yusifin Bağdadı zəbt etməsi.
5) Teymurun olumu.
a) 2,1,3,4,5. c) 5,3,4,2,1. e) 1,2,5,4,3.
b) 1,2,3,4,5. d) 3,1,5,4,2
309. Xronoloci ardıjıllığı muəyyən edin.
1. Qafqaz musəlmanlarının Bakı qurultayı.
2. Azərbayjan xalq Jumhuriyyətinin yaradılması.
3. Bakı Xalq Komissarları Sovetinin suqutu.
4. XI Qızıl Ordunun Bakını işğal etməsi.
5. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyətinin Parlamentinin yaranması.
A. 3,2,1,4,5 B. 1,2,3,5,4 J. 4,5,1,3,2 D. 2,1,5,4,3 E. 1,2,4,3,5
310. Bakının mərkəzində fəhlə rayonundan gəlmiş minlərlə fəhlə ilk dəfə
numayişə cıxdı.
a) oktyabr, 1903. b) iyun, 1902. c) noyabr, 1902. d) dekabr, 1904.
e) aprel, 1902.
311. Dzirav doyuşu nejə nətijələndi?
a) Sasanilər qalib gələrək Ermənistanı işğal etdilər
b) Roma ordusunun koməyi ilə erməni dəstələri qalib gəldilər
j) Sasanilər Roma suvarilərini əsir goturdulər
d) Romalılar doyuşu yarımcıq dayandırdılar
e) Sasanilərin butun ordusu məhv edildi.
312. Amilin vəzifəsi:
a) Vəqf işlərinə nəzarət edirdi
b) Rabitə işini qaydaya salırdı
j) Məhkəmə işlərinə baxırdı
d) Mulki işlərlə məşğul olur və vergilərin toplanmasına nəzarət edirdi
e) Məhkəmə idarəsinə başcılıq edirdi.
313. Salarilər dovlətinin paytaxtı:
a) Təbriz j) Ərdəbil e) Bərdə.
b) Marağa d) Naxcıvan
314. XX əsrin 20- 30- cu illərində Azərbaycan SSR- də elm və təhsilin inkişafına ləngidici təsir göstərirdi.
1) Rus dilinin geniş təbiqi, Azərbaycan dilində dərsliklərin azlığı.
2) Boyuk nufuza malik olan “ kohnə ziyalıların” təqib olunması.
3) 1937- ci dən acıq represiyaya məruz qalmalar.
4) İxtisaslı mütəxəssizlərin çatışmaması. Ermənilərin özbaşınalığı.
5) Bir cox gorkəmli alim və maarifcilərin həbs olunub məhv edilməsi.
6) Əlifba islahatının keçirilməsi, II dünya müharibəsinin başlamması.
a) 2,4,5. b) 2,3,5. c) 1,3,5. d) 1,2,3. e) 3,5,6.
315. E.ə. III minilliyin əvvəllərində Cənubi Azərbaycanda sinifli cəmiyyətin yaranmasına səbəb oldu:
a) Assur, Urartu, Mesapatomiya ilə olan iqtisadi əlaqəlr və hucumlar.
b) İkiçayarasının, Assuryanın quldar cəmiyyətinə yaxın olması, dəmir
alətlərdən geniş istifadə olunması.
c) İkiçayarasının quldar cəmiyyətinə yaxın olması, orada baş verən ictimai
– iqtisadi dəyişikliklərin təsiri.
d) İkiçayarasının quldar cəmiyyətə yaxın olması, kutilər tərəfindən Akkad
dovlətinin suquta uğradılması.
e)Dəmirdən əmək alətlərinin hazırlanmasında geniş istifadə ikiçayarası ilə ticarət əlaqələrinin genişlənməsi.
316. XI-XII əsrlərdə Azərbayjana gəlmiş tayfalar:
a) Səljuq oğuzlar
b) Hunlar
j) Onoqurlar
d) Sabirlər
e) Heptalla.
317. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyəti Parlamentinin hakimiyyəti bolşe- viklərə təhvil verdiyi zaman irəli surduyu şərtlərdə rast gəlinmir?
A) Azərbayjanın siyasi partiyalarının sərbəst fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması.
B. Azərbayjan Milli Ordusunun saxlanılmasıo
J. Azərbayjanın tam mustəqilliyinin qorunub saxlanılması.
D. Hokumət və parlament uzvlərinin həyatının və mulkiyyətinin toxunulmazlığının təmin edilməsi.
E. Rus ordusunun Bakı şəhərinə daxil olmadan dəmir yolu ilə Turkiyənin koməyinə getməsi.
318. Teymurun olumundən sonra Gəncədə, Şəkidə, Qarabağda, Təbrizdə,
Marağada xalq ixtişaşları gedişində yaranmış vəziyyət:
a) Gurcu hakimi IV David olkəsini mustəqil etdi, Şirvanşahların Bərdə
ətrafındakı torpaqlarını işğal etməyə imkan verir.
b) I İbrahimin qoşunları Kür çayını keçməyə, Ərdəbili, Təbrizi, Marağanı
tutmağa imkan verir.
c) I İbrahimin qoşununa Kür çayını keçməyə, Gəncənin, Qarbağın xeyli
hissəsini tutmağa imkan verir.
d) Şirvanşah, Gurcustan və Şəki hakimliyinin qoşunlarının vahid ittifaqda
birləşməsinə imkan veirir.
I İbrahim qoşunlarının Araz çayını keçərək Cənubi Azərbaycanı
tutmağa imkan verir.
319. Caldıran döyüşünün nəticəsi olaraq Osmanlı imperiyası:
a) Ərzurum şəhərinə, Qərbi Ermənistana , Qərbi Anadoluya və Bağdada
yiyələndi.
b) Qərbi Gurcustan, Ərzurum, Təbriz və Bağdada yiyələndi.
c) Ərzurm şəhəri ilə birlikdə Qərbi Anadolu və Şimali Mesopotomiyaya
yiyələndi.
d) Şimali Mesopotomiya, Mərəndə, Salmasa, Anadoluya yiyələndi.
e) Təbriz, Xorasan, İsfahan vilayətlərinə və Ərzurma yiyələndi.
320. Sajilər dovlətinin paytaxtı:
a) Ərdəbil, sonra isə Marağa
b) Təbriz, sonra isə Şamaxı
j) Marağa, sonra isə Ərdəbil
d) Gənjə, sonra isə Bərdə
e) Naxcıvan, sonra isə Təbriz.
321. Dzirav doyuşu hansı dovlətlər arasında baş verdi?
a) Roma-Yunan
b) Roma-Sasani
j) Sasani-Erməni
d) Alban-Sasani
e) Roma-Alban.
322. Movlalar adlanırdı:
a) İslamı qəbul etməyən gəlmə əhali
b) İslamı qəbul etmiş yerli əhalidən ibarət silahlı quvvə
j) Ərəb ordusunda konullu qulluq etmək istəyən xristianlar
d) Jizyədən azad olan musəlman ruhanilər
e) Əməvilər dovrundə tətbiq edilən vergi novu.
323. Slavyanların Bərdəni tərk etməsinə səbəb:
1. Əhalinin mubarizə əzminin yuksək olması
2. Mosul hakiminin boyuk ordu ilə koməyə gəlməsi
3. Vaxt uzandıqja slavyanların daha cox tələfat verməsi
4. Salari hokmdarı tərəfindən slavyan gəmilərinin tamamilə yandı-rılması
5. Slavyanların yolxuju xəstəliklərdən qırılmağa başlaması.
a) 1, 3, 5
b) 1, 4, 5
j) 2, 3, 5
d) 3, 4, 5
e)2,4,5. 324. 1996- cı il 16 iyulunda qəbul olunan “ Torpaq islahatı haqqında” qanuna görə:
a) Kalxoz və safxozlar ləğv olundu, torpaqlar dövlətin ixtiyarında qaldı.
b) Kəndlilərə 0,5, fəhlə vəqulluqculara isə 0,25 ha. torpaq verildi.
c) Kənd təsərrufatında çalışan sahibkarlara istifadə üçün texniki
avadanlıqlar verildi.
d) Torpaq sosial ədalət prinsipinə əsasən, pulsuz kənddə yaşayan
vətəndaşların xususi mulkiyyətinə verildi.
e) Əkinciliklə məşğul olan sahibkarlara əvəssiz olaraq hər hektara gorə 40
manat yanacaq pulu odənildi.
325. Sasani hokmdarı II Şapur Ermənistan üzərinə yürüş edərkən Alban
hokmdarı Urnayr:
a) Bir muttəfiq kimi ona qoşulmuşdu.
b) Kur cayı sahilində onun qoşunlarını məğlub etdi.
c) Erməni quvvələri ilə birlikdə muqavimət gostərdi.
d) Bir muttəfiq kimi ona qoşuldu. Ermənistanın şərq hissəsini işğal etdi.
e) İtirilmiş torpaqlarını ermənilərdən geri aldı.
326. IX – XII əsrlərə aid memarlıq abidələrini göstərin.
a) Qız qalası, Gülüstan, Yusif ibn Küseyr məqbərəsi, Möminə Xatun türbəsi.
b) Qız qalası, Gülüstan, Əlincə, Govurqala və Torpaqqala.
c) Cıraqqala, Torpaqqala, Qəleybuğurd, Əlincə və Qız qalası.
d) Oğlanqala, Gülüstan, Mərdəkan, Nardaran və Əlincə qalaları.
e) Mərdəkan, Gulustan, Əlincə, Oğlanqala və Nardaran qalaları.
327. Car hokumətinin 1840 – cı il Cənubi Qafqazda inzibati islahatına görə:
a) Cənubi Qafqaz Tiflis, Kutais, Şamaxı və Dərbənd quberniyalarına bölündü.
b) İslahata əsasən Şamaxı quberniyasına Şuşa, Nuxa, Bakı və Lənkəran qəzaları daxil idi.
c) Cənubi Qafqaz mərkəzi şəhəri Tiflis olan Gurcustan – İmeretiya quberniyasına və baş şəhəri Şamaxı olan Kaspi vilayətinə bölünmüşdü.
d) Cənubi Qafqaz mərkəzi şəhəri Tiflis olan Gurcustan – İmeretiya quberniyasına, Quba qəzası və Dərbənd quberniyasına bölündü.
e) Cənubi Qafqaz Tiflis, Kutais, Şamaxı və Dərbənd quberniyalarına bölünmüşdü.
328. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyətini rəsmi tanımış ilk dovlət hansıdır?
A. Sovet Rusiyası
B. İngiltərə
J. İran
D Turkiyə
E. Gurjustan Respublikası
329. 1942 – ci ilin noyabr ayında Fransada faşistlərin ölüm düşərgəsindən qacıb, partizanlara qoşulmuş “Armed Mişel” adı ilə bu olkənin azadlıq hərəkatında iştirak etmiş azərbaycanlı:
a) Vilayət Huseynov.
b) İsrafil bəy İsrafilbəyov.
c) Məlik Məhərrəmov.
d) Əhmədiyyə Cəbrayilov.
e) Yunis Abdullayev.
330 .E. ə. I əsrin sonlarında iberlərin albanlar ilə munasibətlərinin muharibə şəkli almasına səbəb:
Parfiya ilə Romanın ön Qafqazda işğalçılıq siyasəti.
On Qafqazda ağalıq siyasəti.
Albaniyanın e.ə. 35 – ci ildə iberlərin Armeniya və Parfiya ilə mübarizəsinə qoşulması ilə.
Albaniya ilə Romanın yaxınlıq əlaqələri saxlamaları.
e) Romanın xaqları bir- birinə qarşı qoymaq siyasəti.
331. Qədim və erkən orta əsrlər dovrundə Azərbayjana olan etnik axınlar:
a) Kimmer, sak, skif, hun
b) Hun, skif, anariak, mard
j) Qarqar, kimmer, uti, sakasen
d) Sak, mard, hun, uti
e) Kimmer, sak, qarqar, alban.
332. I İbrahim ölkəsinin daxili müstəqilliyini qoruyub saxlamaq məqsədi ilə:
1) Guclu duşmənlərlə silahlı toqquşmalara girir, onlara bac vermirdi.
2) Ticarət yolları üzərində qoşunun nəzarətini gücləndirir.
3) Guclu duşmənlərlə silahlı toqquşmalara girişmir.
4) Hakimiyyətə tabe olmayan feodallara qarşı amansız mübarizə aparır.
5) Cox hallarda bir işğalçıdan digər işğalçıya qarşı mübarizədə istifadə
edirdi.
a) 1,3,5. b) 1,4,2. c) 3,4,5. d) 2,5,3. e) 3,5,1.
333. Rusiya ilə Osmanlı dövləti arasında imzalanan 1727 – ci il Nabur sazişinə
gorə:
a) Cavad, Salyan, Quba, Rustov, Şamaxı, Gəncə Rusiyaya verildi.
b) Gəncə, İrəvan, Şamaxı, Cavad, Salyan, Naxçıvan Rusiyaya verildi.
c) Lənkəran, Şeşpara, Gəncə, Şamaxı, Təngi Rusiyaya verildi.
d) Cavad, Salyan, Quba, Rustov, Şeşpara, Təngi Rusiyaya verildi.
e) Quba, Dərbənd, Şəki, Rustov, Şeşpara, Təngi Rusiyaya verildi.
334. Hitlerin neft Bakısı haqqında xüsusi planlarına görə:
a) Bakı neft istehsalı ilə məşğul olan hərbi məntəqəyə cevrilməlidir,
Bakının, Abşeronun muhum sənaye obyektlərindən sovet qoşunları
cıxarılmalıdır.
b) Bakı Almaniyanın neft bazasına çevrilməli, Azərbaycan müstəqil
şəkildə oz neftini idarə etməli idi.
c) Bakı neft istehsalı ilə məşğul olan hərbi məntəqəyə cevrilməlidir,
Bakının, Abşeronun muhum sənaye və hərbi əhəmiyyətli obyektləri
gostərilən dəqiq xəritə - planlar tərtib edilmişdir.
d) Almaniyanın “ Kontinental neft cəmiyyəti”nə tapşırılmışdır ki, açıq
dənizdə neft cıxarılmasına diqqət yetirilsin.
e) Cıxarılan neft “Kontinental neft cəmiyyəti” tərəfindən “ Boyuk
Turkustan” nefti adı altında dünya bazarına çıxarılmalı idi.
335. Butun Azərbayjan torpaqlarını və Ermənistan ərazisini əhatə edən ərəb janişinliyinin iqamətgahı harada yerləşirdi?
a) Həmədanda
b) Ərdəbildə
j) Bərdədə
d) Təbrizdə
e) Marağada.
336. Salarilərin hakimiyyətinə son qoydu:
a) Sajilər
b) Rəvvadilər
j) Şəddadilər
d) Atabəylər
e) Slavyanlar.
337. Ərəblər ozlərinə daha etibarlı ijtimai dayan yaratmaq məqsədilə Azərbayjanda.
a) Butun yerli əhaliyə islamı zorla qəbul etdirdilər
b) Ərəbistanın əyalətlərindən buraya coxlu ərəb ailəsi kocururdulər
j) Yerli gənjləri hərbi xidmətə başqa əraziyə gondərirdilər
d) Bu il ərazilərin idarəciliyi yerli əyanlara həvalə olunurdu
e) İslamı qəbul etməyənlərin torpaqları məsjidin nəfinə musadirə olunur.
338. Azərbaycanda kecirilən 1866 –cı il məhkəmə islahatının Rusiyadakı 1864 – cü il məhəkəmə islahatından fərqi:
Azərbaycanda dini şəriət məhkəmələrindən istifadə edilməsi.
Azərbaycanda hakimlər təkcə ruslardan deyil, rus dilini yaxşı bilən yerli sakinlərdən təyin olunurdu.
Azərbaycanda ruslarla yanaşı Rusiyada hüquq təhsili almış azərbaycanlılar da hakim seçilirdi.
Azərbaycanda dairə məhkəmələri və qəza məhkəmələrinin yaradılması nəzərdə tutulmuşdu.
e) Azərbaycanda məhkəmə hakimləri secilmir, yuxarıdan təyin olunurdu.
339. İşğalçı müharibələrə başlayan Midiya hökmdarı Kiaksar Egey dənizinə çıxmaq məqsədi ilə:
a) Urartuya qarşı müharibəyə başladı.
b) Manna dovlətini suquta uğratdı.
c) Lidiya dovlətinə qarşı hücuma keçdi.
d) E.ə. 605 – ci ildə Assuriyanı süquta uğratdı.
e) Babilstanla hərbi ittifaq yaratdı.
340. Şimali Azərbaycan xanlıqlarında mövcud olan torpaq mülkiyyət formaları:
a) Divan, xalisə, xırdamalik, mülk, vəqf, icma torpaqları.
b) Mulk, divan, xalisə, soyurqal, icma və vəqf torpaqları.
c)) Divan, xalisə, mulk, vəqf, tiyul və icma torpaqları.
d) Divan, mulk, malcəhət, dastakert, vəqf və icma torpaqları.
e) Dastakert, divan, xalisə, iqta, vəqf və icma torpaqları .
341. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyəti dovrundə fəaliyyətə başlayan ali məktəb.
A.Tibb institutu.
B) Bakı Universiteti.
J.Pedaqoci institut.
D.Neft-kimya institutu.
E.İqtisadiyyat institutu.
342. 1846 – cı ildə Ön Qafqazın inzibati bölgüsündə dəyişiklik nəticəsində:
a) On Qafqaz Tiflis, Kutais, Quriya, Şamaxı, Quba və Dərbənd
quberniyasına bolundu.
b) Tiflis, Kutais, Şamaxı və Dərbənd quberniyalarına bölündü.
c) Tiflis quberniyasına,baş şəhəri Şamaxı olan Kaspi vilayətlərinə
bolundu.
d) Tiflis, Şamaxı quberniyalarına, Bakı, Quba və Lənkəran qəzalarına
bolundu.
e) Bakı, Tiflis, Şamaxı quberniyaları hesabına mərkəzi Yelizavetpol
şəhəri olan Yelizavetpol quberniyası yaradıldı.
343. Şəhər dumasının hüquqlarına daxildir:
1) Yalnız kiçik təsərrüfat işləri ilə məşğul olmaq.
2) Şəhər dumasına seçkiləri təşkil edib keçirmək.
3) Şəhərin abadlaşdırılmasında iştirak etmək.
4) Yanğına qarşı tədbirlər görmək bazarları, ticarət, sənaye, səhiyyə və
maarifi himayə etmək.
5) Qubernatorun şəhər idarəciliyinə nəzarət etmək.
6) Şəhərdə vergilərin toplanması işinə nəzarət etmək.
a) 1,3,6. b) 1,4,5. c) 2,3,4. d) 1,3,4. e) 2.5,6.
344. Azərbaycanın qədim tarixi ilə maraqlanmış və məlumat vermişlər:
a) Heradot, Strabon, Plini, Aristotel, Makrobian, Barronna, Ptolomey və
başqaları.
b) Strabon, Plini, Arrian, Heradot, Ptolomey, Tassit, Marsellin və
başqaları.
c) Ptolomey, Makrobian, Əl – İstəxəri, Musa Kalankatlı, Heradot, Plotan
və başqaları.
d) Heradot Plini, Musa Kalankatlı, Aristtotel, Appian, Tassit və başqaları.
e) Heradot, Boraana, Makrobian, Sozigen, Ammian, Marsellin və
başqaları.
345. Romalılar Atropatena ərazisinin strateji əhəmiyyətə malik olmasını nə üçün qiymətləndirdilər?
a) Parfiyalılarla aparacaqları yeni müharibələrdə müvəffəqiyyətlər
qazanmaq ucun.
b) Ermənistanı özlərinə tabe etməkdə əhəmiyyətli olduğu üçün.
c) Albaniyanın işğalı zamanı bir dayanacaq kimi istifadə etmək üçün.
d) Atropatenanın münbit torpaqlarının, zəngin faydalı qazıntılara malik
olması ucun.
e) İberiyaya və Ermənistana qarşı müharibə aparmaqla əhəmiyyətli olduğu
ucun.
346. Turkməncay muqaviləsindən sonra Azərbaycanın Rusiya və İranla ticarət əlaqələrinin genişlənməsinə səbəb:
a) Turkiyə ilə munasibətlərin gərginləşməsi, Rusiya və İranda geniş satış
bazarının olması.
b) Rusiya və İranda neft və neft məhsullarına və ipəyə tələbatın çox
olması.
c) Rusiya ilə Qafqaz arasında, digər tərəfdən İranla aparılan ticarət
uzərində gomruk haqqının az olması.
d) Turkməncay muqaviləsinə əsasən Rusiya və İrandan başqa olkələrlə
ticarət apara bilməməsi.
e) Yaxın məsafədə yerləşdikləri və Azəbaycan mallarına tələbatın geniş
olması ilə.
347. Javanşir olkəni Xəzər turklərinin dağıdıjı hujumlarından xilas etmək ucun:
a) Xəzər xaqanının qızıyla evləndi
b) Sasanilərlə muqavilə bağladı
j) Ərəb xilafətinin əsarətini qəbul etdi
d) Bizansla muttəfiqlik haqqında muqavilə bağladı
e) Xəzər xaqanlığının asılılığını qəbul etdi.
348. “Hummətin” RSDFP BK ilə birlikdə kecirdiyi ilk siyasi tədbirlərdən biri:
a) Car hokumətinin 1905 – ci ilin 9 yanvarında dinc fəhlələri
gullələtməsinə etiraz olaraq fasiləsiz tətil kecirməsi
b) Bakıda çar hökümətini qorxuya salan iyun ayında siyasi tətil
kecirilmişdi.
c) 1905 – 1906 – cı ildə Bakıda törədilən milli qırğının qarşısını ala
bilməsi.
d) Rusiyada fəhlələr və sahibkarlar arasında ilk kollektiv ( müştərək)
muqavilənin bağlanması ilə başa çatmış dekabr ümumi tətili.
e) 1904 – cu ildə 8 saatlıq iş günü, cərimələrin ləğv olunmasına,
məzuniyyətlərin verilməsinə nail oldu.
349. Şəddadilər dovlətinin əsası nə vaxt qoyuldu?
a) 971-ji ildə Gənjənin ələ kecirilməsi ilə
b) 1028-ji ildə Mahmud Qəznəvi Xorasan oğuzlarına ağır zərbə vurandan sonra
j) 1027-ji ildə Xudafərin korpusunun inşasından sonra
d) 1063-ju ildə Gənjənin qapıları duzəldiləndən sonra
e) 944-ju ildə slavyanların Bərdəni qarət etməsindən sonra.
350. 1945 – ci ilin payızında İran hökümətinin demokratik hərəkatı yatırmasına mane olan səbəblərə aiddir:
1) Bu zaman muttəfiq qoşunlarının İranda qalması.
2) Sovet dovləti ilə İran arasında neft axtarışı ilə əlaqədar müqavilənin
imzalanması.
3) 21 noyabrda xalqın tanınmış xadimlərindən ibarət Azərbaycan xalq
konqresinin cağrılması.
4) Milli – demokratik hərəkatın İran Kürdüstanını buruməsi və Milli
hokumətin yaradılması.
5) Hərəkat iştirakcılarının sayının həddindən çox olması.
a) 1,3. b) 1,5. c) 1,4. d) 2,3. e) 4,5.
351. Sovet Rusiyasının Azərbayjan Xalq Jumhuriyyətinə gondərdiyi
notanın məzmunu
A. şııəıııəə
ıəəəəəə
əəəğə
İəıı
əəşəışıəə
B.
J
D.
E.
352. Ərəblərin vergi toplanması qaydasında Sasanilərdən fərqi:
a) Vergini anjaq pul şəklində alırdılar
b) Butun əyalətlərdən vergini bərabər şəkildə toplayırdılar
j) Vergini tək-tək adamlardan deyil, butun olkədən alırdılar
d) Toplanmış vergini əyalətin mərkəzində saxlayırdılar
e) Vergini anjaq natura şəkildə alırdılar.
353. 859 – cu ildə Məhəmməd ibn Yəzid Gəncəni bərpa etdirib oz iqamətgahını Buraya köçürməklə:
a) Ərəblərlə mubarizə gucləndi, Məzyədilərin movqeyi zəiflədi.
b) Feodal dağınqlığı artdı, əkinçilik və sənətkarlıq tənəzzül etdi.
c) Məzyədilərin mustəqilliyi artdı, onlar Azərbaycanda daha da
mohkəmləndilər.
Məzyədilərin mustəqilliyi artdı, Bərdəni, Qəbələni və Dərbəndi öz
ətrafında birləşdirdilər.
e) Qəbələ, Bərdə, Şabran və sonra Dərbəndi oz dovlətlərinə birləşdirdilər.
354. Qazan xanın həyata keçirdiyi islahatların nəticələrinə aiddir:
1) İqtisadiyyatda canlanma baş verdi, ticarət inkişaf etdi.
2) Əhalinin vəziyyəti yaxşılaşdı, feodal dağınıqlığı artdı.
3) Vergilərin toplanması mərkəzi divana tapşırıldı, əhalinin vəziyyəti
nisbətən yungulləşdi.
4) Elxanilər dovlətinin labud tənəzzulunun bir muddət qarşısı alındı.
5) Elxanilər dovlətinin tənəzzulu prosesi gucləndi.
6) Qazan xanla monqol əyanları arasında yaxınlıq daha da artdı.
a) 1,2.6. b) 1,3,4. c) 2,3,4. d) 1,3,5. e) 2,3,5.
355. Moskva knyazı III İvanın xüsusi elçisinin Uzun Həsənin sarayına
gondərilməsində məqsəd:
a) Osmanlı dövlətinə qarşı mübarizə aparmaq və Qara dənizə çıxış əldə
etmək.
b) Otlubeli doyuşundə itirilən torpaqların Ağqoyunlulara qaytarılmasına
koməklik etmək.
c)Ticarət və diplomatik əlaqələri genişləndirmək və Qızıl Ordaya qarşı
birgə mubarizə aparmağa nail olmaq.
d)Azərbaycan ipəyinin ancaq Volqaboyu ticarət yolu ilə Avropaya
daşınması haqqında ticarət müqaviləsi imzalamaq.
e) Hər iki olkənin tacirlərinin gomruksuz ticarət etmək huququ
qazanmasına nail olmaq.
356. Feodal munasibətlərinin iqtisadi və sosial əlamətləri meydana gəlmişdi:
a) Feodalizm dovrundə
b) Quldarlıq dovrundə
j) Ulu ijmada
d) Dəmir dovrundə
e) Tunj dovrundə.
357. XX əsrin 20 – 30 – cu illərində Azərbaycanda sənayeləşdirmənin başlıca məqsədi:
a) Neft hasilatını, emalını və Rusiyaya daşınmasını sürətləndirmək.
b) Neft hasilatını, emalını sürətləndirib Azərbaycan əhalisinin vəziyyətini
yaxşılaşdırmaq.
c) Dənizdə neft cıxarılmasını genişləndirib, ölkədə netfə olan tələbatı
odəmək.
d) Cıxarılan neftin vaxtında və itkisiz Bakı – Batum neft kəməri vasitəsi ilə
daşınmasına nail olmaq.
Nefti sənaye suulu ilə cıxarmaq, Balaxanı, Suraxanı, Bibiheybət
rayonlarını birləşdirən neft kəmərini yenidən qurmaq.
358. XX əsrin əvvəllərində Şimali Azərbaycanda baş vermiş mədəni yeniliklər:
1) Azərbaycan Musiqili Komediya Teatrının təşkil edilməsi.
2) İlk ali məktəbin yaradılması.
3) “Arşın mal alan” komediyasının yaranması.
4) Bakıda ilk teatr binasının tikilməsi.
5) İlk Azərbaycan Milli Operasının yaranması.
a) 1,2,3. b) 1,2,4. c) 2,4,5. d) 2,3,5. e) 2,3,4.
359. 651-ji ildə Sasani imperiyası dağıdıldı:
a) Ərəblər tərəfindən
b) Bizans tərəfindən
j) Xəzərlər tərəfindən
d) Hunlar tərəfindən
e) Turk xaqanlığı tərəfindən.
360. IX-XI əsrlərdə Azərbayjanda: feodal torpaq mulkiyyətinin ən geniş yayılmış novu:
a) Soyurqal torpaqları
b) Tiyul torpaqları
j) Mulk və ya əmlak torpaqları
d) Vəqf torpaqları
e) İqta torpaqları.
361.Manna hokmdarı Ahşerinin xarici siyasətində baş verən əsas dəyişiklik:
a) Assuriya ilə Urartuya qarşı ittifaqa girdi.
b) Babilistanla ilə Assuriya mubarizə aparmaq ucun əlaqə yaratdı.
c) İskitlərlə Assuriyaya qarşı ittifaqa girdi.
d) Midiya hokmdarı Kiaksar tərəfindən məğlub edildi.
e) Midiya ilə Babilistanın qüvvələri tərəfindən məğlub edildi.
362. Qavqamel doyuşu zamanı Atropat:
a) II Dara tərəfindən baş sərkərdə təyin edilib, Qavqamel kəndində, sağ
cinahda movqe tutmuşdu.
b) III Dara tərəfindən Makedoniyalı İsgəndərə qarşı atlı kəşfiyyat dəstəsinə
başcılıq edirdi.
c) Atropat maq, qərqər və kadusi tayfalarını öz ətrafında toplayaraq II
Daranın göstərişi ilə Qavqamel çölündə mövqe tutmuşdu.
d) İsgəndərə qarşı mübarizə aparmaq fikrində olsa da. II Daraya tabe olmamışdı.
e) III Daranın əmrinə əsasən Dəclə çayından şərqdə, Arbela şəhəri
yaxınlığında mövqe tutmuşdu.
363. I Axistan və onun varislərinin dovrundə Şitvanşahlar dovlətində iqtisadi inkişafa və mədəni tərəqqiyə təsir etmiş amilləri gostərin:
1) Bizans və qərb səlibciləri ilə dostluq munasibətlərinin mohkəmlən-
dirilməsi.
2) Azərbaycanın şimal torpaqlarında yaranmış siyasi sabitlik.
3) Azərbaycanın bütün torpaqlarının vahid dövlətdə birləşməsi.
4) Dərbənd kecidinin mohkəmləndirilməsi.
5) Qonşu dovlətlərlə mehriban dosluq munasibətləri.
a) 1,2,4. b) 2,3,5. c) 1,3,5. d) 1,4,5. e) 2,4,5.
364. Heydər Əliyevin ikinci dəfə hakimiyyətə gəlməsinə komək gostərən amillərə aiddir:
1) 1992 – ci ilin oktyabrında Azərbaycanın bütün rayonlarından gəlmiş
əhalinin iştirakı ilə Azadlıq meydanında kütləvi mitinq keçirildi.
2) Qabaqcıl ziyalılar dəfələrlə Naxçıvana, onun yanına gedib, yenidən
boyuk siyasətə qayıtmasını xahiş etmişdilər.
3) 1992 – ci il oktyabrın 16 – da Azərbaycanın 91 nəfər ən nufuzlu
ziyalıları, əmək adamları, siyasətçilər “ Səs” qəzeti vasitəsi ilə H. Əliyevə
bu xahişlə rəsmi muraciət etdilər.
4) Azərbaycan hokumətinin siyasi sabitliyin bərpa dilməsi ucun “Xalq
qəzeti”ndə xalqa muraciəti dərc olundu.
5) Yeni Azərbaycan uğrunda siyasi hərəkat genişləndi.
6) Azərbaycanın üç rəngli dövlət bayrağının Milli Məclisdə rəsmən təsdiq
edilməsi.
a) 2,3,5. b) 2,4,6. c) 2,3,6. d) 1,3,5. e) 2,4,6.
365. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyəti movjud olduğu dovrdə necə kabinə dəyişikliyi olmuşdur?
A. 3 B. 2 J. 5 D. 4 E. kabinə dəyişikliyi olmamışdır.
366. Erkən orta əsrlərdə Azərbayjanda kəndlilərin torpağa təhkim edilməsi başladı:
a) Yuxarı Qarabağda
b) Aran Qarabağında
367. İlk Səljuq dovlətinin paytaxtı:
a) Mosul
b) Rey
j) Nişapur
d) Nippur
e) Xorasan.
368. Xristian əhalisi xəlifənin xəzinəsinə verirdi:
a) Xums və zəkat
b) Xəraj və jizyə
j) Xəraj və zəkat
d) Jizyə və xums
e) Xaraq və gezit.
369. II Sarqonun yuruşu zamanı Mannalılar assur çarının qoşununu təminetməli idilər.
a) At, qoşqu vasitəsi ilə.
b) İsti geyimlə.
c) Ərzaqla.
d) Doyuşculərlə.
e) Silahla.
370. Antik muəlliflərin məlumatına görə Atropatendə yaşamış tayfalar:
a) Saqartilər, saklar, lullubilər, kaspilər, mardlar,maqlar və s.
b) Matienlər, kadusilər. gellər, utilər, saqartilər, anariaklar və s.
c) Saqartilər, kadusilər, massagetlər, kutilər, muqlər, qərqərlər və s.
d) Anariaklar,pavsiklər, qərqərlər, muqlər, saklar, gellər və s.
e) Gellər, utilər, muqlər, saklar, mardlar, turukkilər və s.
371. Səlcuq axınlarının Cənubi Qafqaz üçün nəticələrini müəyyən edin.
1) İslam dininin Azərbaycanda tam yayılması prosesini başa çatdırdı.
2) Oğuz-türk tayfaları burada başlıca etnik və siyasi amilə çevrildi.
3) Bizans imperiyasının və onun əlaltılarının qəsbkarlıq planları baş
tutmadı.
4) Azərbaycan xalqının monqollara qarşı mübarizə aparması üçün imkan
yaratdı.
5) Azərbaycan xalqı burada əsas etnik amilə çevrildi.
a) 1,3,4 b) 2,3,4 c) 2,3,5 d) 3,4,5 e) 1,2,3
372. Qaraqoyunlu, Ağqoyunlu və Şirvanşahlar dövlət aparatında:
a) Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlət aparatında mülki feodallar əsas rol
oynayırdısa, Şirvanşahlarda köçəri feodal əyanları mühüm yer tuturdu.
b) Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlət aparatında hərbi feodal əyanları
baharlı və bayanduri tayfaları rəhbər rol oynayır, Şirvanşahlarda dövlət
hakimiyyəti feodal əyanlarına mənsub idi.
c) Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlət aparatında məşvərət şurasının
secdiyi bayanduri və baharlı tayfa əyanları, Şirvanşahlarda isə
“sultan”titulunu daşıyan əyanlar əsas olurdular.
d) Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlət aparatında hakimiyyətdə olanların
səlahiyyətləri məhdud olduğu halda, Şitvanşahlarda hakimiyət feodal
əyanlara mənsub olmaqla onların hakimiyyəti qeyri – məhdud idi.
Qaraqoyunlu və Ağqoyunlu dövlət aparatında secılən hökmdarlar “
padşah”, bir qayda olaraq “Şahənşah” titulunu, Şirvanşahlarda isə hokmdar sultan titulunu daşıyırdılar.
373. Erkən orta əsrlərdə Arşakilərə məxsus ərazilər hansı dovlətin tərkibinə daxil edildi?
a) Atropatenanın
b) Qərbi Romanın
j)) Sasanilərin
d) Makedoniyanı
e) Ermənistanın.
374. Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin.
1) Naxcıvan yaxınlığında Gödək Əhməd Rüstəm Mirzənin əsas
quvvələrini məğlub etdi.
2) Şirvanşah və Teymuri qoşunları birləşərək Təbriz yaxınlığında Qara
İsgəndəri məğlub etdi.
3) Qara Yusif Təbrizdə oğlu Pirbudağı sultan elan etdi.
4) Uğurlu Məhəmmədin başçılığı ilə Uzun Həsənə qarşı qiyam baş verdi.
5) Urfa yaxınlığında döyüş baş verdi.
a) 3,2,4,5,1 b) 2,3,1,5,4, c) 3,2,5,4,1 d) 3,4,2,5,1, e) 3,5,1,2,4
375. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyətinin suqutunun səbəblərindən deyildir.
A. Ermənilərin ərazi iddiaları.
B. Sovet Rusiyasının hərbi mudaxiləsi.
J)). Antanta qoşununun Bakıya daxil olması.
D. Daxili cəkişmələr.
E. «Beşinji kolon»un pozujuluq fəaliyyəti.
376. Sasani hakimiyyətində şahdan sonra ikinji adam:
a) Baş kahin
b) Vəzir
j) Ordu başcısı
d) İjra məmuru
e) Amil.
377. Ərəb xilafətində ara muharibələri başlanan zaman Javanşir kimin tərəfinə kecdi?
a) Sasanilərin
b) Ərəblərin
j) Bizansın
d) Hunların
e) Xəzərlərin.
378. Şah I Təhmasibin 1526-ci il tarixli fərmanının məzmunundan aydın olur ki,
a) Osmanlı qoşunlarına ciddi müqavimət göstərmiş Ordubad şəhərinin
əhalisi vergilərdən azad edilmişdir
b) Vaxtı ilə atasının tərbiyəçisi olmuş Hüseyn bəy Şamlı vəkil vəzifəsinə
təyin edilmişdir.
c) Sənətkarlardan və tacirlərdən alınan tamğa vergisini ləğv etmişdir.
d) Ərdəbil şəhərində yun şal toxuyanların böyük emalatxanası olmuşdur.
e) Bir sıra vergilərin ləğvi və xalqın güzəranını yaxşılaşdırmaq üçün bəzi
islahatlar kecirmişdir.
379. Gəncə xanı Cavad xan hansı şərtlə həm ruslar, həm də gürcülərlə dostluq münasibətlərini saxlayacağını bildirmişdi
a) Rus qoşununun Şəmkirdən cıxıb getməsi şərti ilə.
b) Rus qoşununun Şəmşəddildən cıxıb getməsi şərti ilə.
c) Rus qoşununun Qazaxdan cıxıb getməsi şərti ilə.
d) Gurcu qoşunlarının Şəmşəddildən çıxıb getməsi ilə.
e) Gurcu qoşunlarının Borçalıdan çıxıb getməsi şərti ilə.
380. 1987-ci ildə Ermənistanın hansı rayonlarından cinayətkarlardan yaxa qurtaran ilk qaçqınlar Azərbaycana pənah gətirdilər.
a) Aqarak və Bardenis.
b) Masis və Leninakan.
c) Kuravakan və Savan.
d) Berd və Amaciya.
e) Qafan və Mehri.
381. E.ə. III minilliyin birinci yarısında:
a) Arattada dovlət yaranmış, nizami ordu yaradılıb, silah istehsal
olunmaqla Mesapatomiyaya səfərlər təşkil edilib.
b) Arattada dovlətə məxsus idarə orqanları və vəzifəli şəxslər meydana
gəlmişdi.
c) Aratta dovlət qurumu ilə lullubi tayfaları arasında mal mübadiləsinə
başlanmışdı.
d) Aratta haqqında “En-Merkar” dastanı və III Salmanasarın daş
kitabəsində məlumat verilir.
e) Arattanın ordusu ilə Kutilərin birləşmiş qüvvələri Akkad dövlətini
suquta uğratmışdı.
382. Musəlmanlar hansı vergidən azad idilər?
a) Xumsdan
b) Xərajdan
j) Xəraqdan
d) Jizyədən
e) Zəkatdan.
383. Albaniyanı işğal edən Sasanilərin köçürmə siyasətində məqsədlər.
1) Zərduşt dininin təbliği vasitəsilə Albaniya əhalisini öz tərəfinə çəkmək.
2) Ozlərinə etnik dayaq yaratmaq.
3) Ozlərinə etnik dayaq yaratmaq və toplanan vergilərin miqdarını
artırmaq.
4) Torpaqsız İran kəndlilərini münbit torpaq sahələri ilə təmin etmək.
5) İranda hakimiyyətə qarşı mübarizə aparan qüvvələri ölkədən
uzaqlaşdırmaq.
a) 2,4 b) 2,3 c) 1,2 d) 2,5 e) 3,5
384. Nadir şah oz hakimiyyətinin ilk gunlərindən etibarən vergi toplanması işini qaydaya salmaq üçün.
a) əhalini vergilərdən azad etdi.
b) əhalini və onun əmlakını dövlətin ixtiyarına keçirtdi.
c) vəzifə bolgusu apardı.
d) vergilərin sayını azaltdı.
e) ordu vergi toplamaq işinə cəlb olundu.
385. Bakıda 1918-ci il Mart soyqırımını törətməklə,ermənilər:
a) Hakimiyyəti ələ almaq umidində idilər.
b) Bakıda ermənilərin hakimiyyətə gəlməsinə şərait yaratmaq.
c) Musavatcıların hakimiyyətdən uzaqlaşdırılmasına nail olmağa
calışırdılar.
d) Musavatcıların sosial bazasını məhv etməyə nail olmaq ümidində
idilər.
e) “Evelina” gəmisinin şəxsi heyətinin tərk silah edilməsinə nail olmaq
umidində idilər.
386. 1992-ci il 15 may SSRİ hərbi Əmlakının bölüşdürülməsi haqqında Daşkənd müqaviləsinə əsasən.
1) Xəzər donanmasının qüvvə və vəsaitinin 25%-i Azərbaycanın payına
duşdu.
2) SSRİ-nin Azərbaycanda bir aviasiya alayı saxlandı.
3) 4-cu ordunun silahlarının təhvil verilməsi Azərbaycan Ordusunun
təchizini nisbətən yaxşılaşdırdı.
4) Ali Hərbi Dənizcilik məktəbləri Mudafiə Nazirliyinə verilmişdi.
5) Qəbələdəki Hava hucumundan mudafiə bloku Rusiyaya icarəyə verildi.
a) 1,2,4 b) 1,3,5 c) 2,3,5 d)) 1,3,4 e) 3,4,5
387. IX əsrin 60-cı illərində Xilafətdə başlanan ixtişaşlardan istifadə edən
a) Əbu Sac Divdad Sacilər dovlətini yaratdı.
b) Əbu Tahir Şirvanlar dovlətinin paytaxtını Şamaxıya köçürtdü.
c) Heysəm İbn Xalid özünü Şirvanın müstəqil hakimi elan etdi.
d) Bərdə, Qəbələ, Şirvan və Dərbənd Şirvanşahlar dovlətinə birləşdirildi.
e) Slavyanların Sacilər dövlətinə hücumları başlandı.
388. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyətinin Parlamenti haqqında doğru fikirləri muəyyən edin.
1.Parlamentin rəsmi dili Azərbayjan-turk dili idi.
2.Ali qanunveriji orqan idi.
3.Coxmillətli tərkibə malik idi.
4.Parlamentdəki hakimiyyət vahid bir partiyaya məxsus idi.
5.Ali idarəediji orqan idi.
A).1,2,3 B.1,3,4 J.4,5,2 D.3,1,5 E.2,5,3.
389. Azad adlanırdı:
a) Orta və xırda sosial təbəqəyə mənsub olanlar
b) Varlı və iri torpaq sahələrinə malik əyanlar
j) Sənətkarlıq və tijarətlə məşğul olanlar
d) Hakim sulaləyə mənsub adamlar
e) Kahin və xususi din xadimləri.
390. Monqolların Azərbaycana II yürüşü dövrünə aid olmayan hadisə:
a) Gəncənin işğal edilib ələ keçirilməsi.
b) Şəmkir, Tovuz və Bakının tutlması.
c) Usta Bəndərin başcılığı başçılığı ilə Gəncədə üsyanın baş verməsi.
d) Təbriz şəhərinin tutulması.
e) Dərbəndin işğalının başa çatması.
391. Ərdəbil xanlığının banisi olmuşdur:
a) Dunbulu tayfasından olan Əmiruslan xan.
b) Şahsevən tayfasından olan Nəzərəli xan.
c) Şahsevən tayfasından Nəsirəli xan.
d) Əfşar tayfasından olan Fətəli xan.
e) Şahsevən tayfasından olan Uğurlu xan.
392. Dekabrın 5 – də imzalanmış Ərzincan barışığından sonra Qafqaz
cəbhəsindən Rusiyaya qayıdan rus əsgərləri:
a) Azərbaycan kəndlərini talan edir, Ermənistan ərazisində toplanırdılar.
b) Aclıq və səfalət içərisində olduqları üçün öz silahlarını Bakıda
azərbaycanlılara satırdılar.
c) Silahlarını Daşnaksyutun partiyasına təhvil verib, neft nədənlərində
calışmağa başladılar.
d) Azərbaycan kəndlərini talan edir, aclıq və səfalət içərisində
olduqlarından Bakı sovetinin ixtiyarında qalmağı üstün tuturdular.
e) Azərbaycanı talan etməklə Şimali Qafqaza çəkildilər.
393. Azərbaycan NATO – nun Avropa və dunyada sulhun, əmin – amanlığın bərqərar olmasına xidmət edən “ Sülh naminə tərəfdaşlıq” proqramınaqoşuldu:
a) 1994 – cu il avqust. b) 1994 – cu il yanvar. c) 1993 – cu il iyun.
d) 1993 – cu il noyabr. e) 1994 – cu il may.
394. Albaniyada Mehranilər sulaləsinin hokmranlığı başlayır:
a) VII əsrin axırlarında
b) VII əsrin ortalarında
j) VII əsrin əvvəllərində
d) VI əsrin əvvəllərində
e) VI əsrin axırlarında.
395. İbtidai icma quruluşunun dağılmasını sürətləndirən amillər:
1) Maldarlığın sənətkarlıqdan ayrılması.
2)Əmlak və sosial bərabərsizliyin guclənməsi.
3) Toxa əkinciliyinin yaranması.
4) İri tayfa ittifaqlarının yaranması.
5) Əmək alətlərinin təkmilləşməsi.
a) 1,4,3. b) 2,3,1. c) 2,5,4. d) 2,4,1. e) 4,5,3.
396. Mehranilər sulaləsinin hakimiyyətinə son qoyulmuşdu:
a) Sasanilər tərəfindən VIII əsrin əvvəllərində
b) Ərəblər tərəfindən VIII əsrin əvvəllərində.
c) Ərəblər tərəfindən 651 – ci ildə.
d) Xəzərilər tərəfindən VIII əsrin ortalarında.
e) Şirvanşahlar tərəfinədn 705 – ci ildə.
397. Şirvanşahlar Qaraqoyunlu dovlətindən asılılığı qəbul etdi:
a) 1421 – ci ildə, Alaşkert doyuşundən sonra.
b) 1410 – cu ildə, Şənbi – Qazan doyuşundən sonra.
c) 1412 – ci ildə, Kur cayı sahilindəki döyüşdən sonra.
d) 1412 – ci ildən, Alazan cayı sahilindəki döyüşdən sonra.
e) 1417 – ci ildə I İbrahimin ölümündən sonra.
398. XIX yuzilliyin II yarısında Azərbycanda tarix elmi sahəsində fəaliyyəti olmuşdur:
a) A. Bakıxanov, İsgəndər Münşi, Həmdulla Qəzvini, Şakir Şirvani.
b) Mirzə Yusif Qarbaği, A. Bakıxanov, Budaq Qəzvini, Mirmehdi Xəzani.
c) Rzaqulu bəy Mirzə Camal oğlu, İsgəndər Münşi, Əhməd bəy Cavanşir.
d) Mirmehdi Xəzani, Mirzə Yusif Qarabaği, Əhməd bəy Cavanşir,
Rzaqulu bəy Mirzə Camal oğlu.
e) Əhməd bəy Cavanşir, A. Bakıxanov, Şakir Şirvani, Rzaqulu bəy Mirzə
Camal oğlu.
399. Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətində qanunverici hakimiyyət və icraedici hakimiyyət məxsus idi:
a) Musavat partiyasının Mərkəzi komitəsi və müvəqqəti hökümətə.
b) Parlamentə və hokumətə.
c) Parlamentə və Milli Şuraya.
d) Hokumətə və Bakı Sovetinə.
e) Milli Şuraya və hokumətə.
400. E.ə . 36 – cı ildə Parfiyaya qarşı başlayan yürüşə rəhbərlik etmiş Roma sərkərdəsi:
a) Pompey. b) Antoni. c) Lukul. d) Antiox. e) Pont.
401. 624 – cu ildə Dvini kecən Bizans ordusu:
a) Naxcıvanı, sonra isə Gəncəni tutdu.
b) Dərbəndi, Qəbələni işğal edib, Bərdəyə yaxınlaşdı.
c) Utini, Sakasyeni və Beyləqanı tutdu.
d) Paytakaranı, sonra isə Şəkini tutdu.
e) Sakaşeni, sonra isə Girdimanı və Çolanı tutdu.
402. XVI – XVII əsr Azərbaycan şairlərinin səciyyəvi xususiyyətləri:
a) Əsərlərini əsasən turk dilində yaradırdılar.
b) Əsərlərində İran və türk işğallarına qarşı mübarizəni tərənnüm edirdilər.
c) Onlar əsərlərini fars dilində də yaradırdılar.
d) Oz əsərlərində Cəlairlər hərəkatına geniş yer verirdilər.
e) Əsərlər ərəb mənbələrinə əsasən yazılırdı.
403. 1906 – cı ilin sonu – 1907 – ci ilin əvvəllərində İkinci Dumaya seçilən
Azərbaycanlı deputatlar:
a) Ə. M. Topcubaşov, F. Xoyski, X. Xasməmmədov, İ. Tağıyev, M.
Mahmudov.
b) İ. Tağıyev , İ. Ziyadxanov, M. Ə. Rəsulzadə, M. Hacınski, N.
Yusifbəyli.
c) F. Xoyski, X. Xasməmmədov, İ. Tağıyev, M. Mahmudov, Z. Zeynalov.
d) Ə. Muradxanlov, M. Əliyev, Ə. Topcubaşov, X. Xasməmmədov, F.
Xoyski.
e) İ. Tağıyev, N. Yusifbəyli, M. Hacınski, M. Mahmudov, Ə. Qarayev.
404. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyətinin xariji siyasəti ucun xarakterikdir.
A) İran dovləti tərəfindən de-fakto tanınması və Təbrizdə konsulluğun acılması.
B) Sovet Rusiyası ilə diplomatik munasibətlərin genişləndirilməsi.
J) ABŞ-ın dovlət səviyyəsində yardım gostərməsi.
D) Gurjustanla hərbi-mudafiə paktının bağlanması.
E) Antanta Ali Şurası tərəfindən de-yure tanınması.
405. I əsrdə Albaniya kimlər tərəfindən idarə olunurdu?
a) Romalılar
b) Sasanilər
j) Parfiyalılar
d) Yerli hokmdarlar
e) Alanlar.
406. Məzdəkilər hərəkatı kimlərin mənafeyini mudafiə edirdi?
a) Varlı təbəqələrin
b) Orta təbəqələrin
j) Aşağı sosial təbəqələr
d) Zərduşt kahinlərinin
e) Alban xristian xadimlərinin.
407. Divani adlanırdı:
a) Musəlman əhalisinin oz əmlakına gorə verdiyi nəzir
b) Xəraj toplayan vergi məmurları
j) Geniş yayılmamış şərti torpaq mulkləri
d) Gəliri birbaşa xəzinəyə axan torpaqlar
e) Torpaqdan istifadə muqabilində kəndlidən alınan vergi.
408. İslamın dayağı hesab edilən şəxs:
a) Xəlifə Omər
b) Xəlifə Osman
j) Xəlifə Əbu Bəkir
d) Xəlifə Əli
e) Xəlifə harun Ər Rəşid.
409. En – Merkar Arattanın Uruka tabe olunmasını tələb edir, lakin, samı
tayfaları Uruk şəhərini mühasirə edən zaman:
a) En – Merkar Aratta ilə ticarət əlaqələrini genişləndirir.
b) Kuti dovlət qurumundan yardım almaq üçün ona müraciət edir.
c) En – Merkar hərbi yardım almaq üçün Aratta hökmdarına müraciət
edir.
d) En – Merkar Kuti hokmdardan hərbi yardım istəyir.
e) Lullubi hokmdarı Anubanini köməyə çağırır.
410. Ağqoyunlu – Trabzon münasibətlərinə aiddir:
1) Tərəflər Osmanlı sultanı II Məhmədlə ticarət əlaqələri yaratdılar.
2) Ağqoyunlu tacirləri Qara dənizə Trabzon vasitəsi ilə çıxırdılar.
3) Ağqoyunlu ordusu üçün odlu silah xüsusilə artileriya silahları istehsalı
Trabzonda təşkil edilmişdir.
4) Aralarında qohumluq əlaqələri yaranmışdı.
5) Ağqoyunlu tacirləri Venesiya və Genuya, habelə digər avropalı
tacirlərlə Trabzon vasitəsilə geniş ticarət əlaqələri aparırdılar.
6) Osmanlı sultanı Səlimə qarşı mübarizə aparmaq üçün ittifaq
yaratmışdılar.
a) 2,4,5. b) 3,4,5. c) 2,3,6. d) 3,5,6. e) 1,2,5.
411. Gəncə xanlığı ruslar tərəfindən işğal olunmaqla:
a) Qazax, Şəmsəddil sultanlıqları gəncədən alındı.
b) Rus zabitləri tərəfindən idarə olunmaqla ikihakimiyyətlilik yarandı.
c) Rus hakimiyyəti tətbiq edilməklə car zabitləri tərəfindən idarə olundu.
d) Gəncə xanlığı Qarabağ xanlığına birləşdirildi.
e) kurəkcay muqaviləsinə əsasən Rusiyanın hakimiyyətini qəbul edib öz
mustəqilliyini saxladı.
412. Babilər hərəkatı zamanı Babil müddəalarında:
a) Kəndlərdən toplanan vergilərin miqdarını azaltmaq, tacirlərdən daha
cox vergi toplamaq tələbi irəli sursldu.
b) Ticarətə və tacirlərə xususi yer verilir, onların mənafeyi ilə əlaqədar
aydın tələblər irəli sürülürdü.
c) İri tacirlərin üzərinə ağır vergi qoymaq və onların xarici ticarətdə
movqeyini azaltmaq tələbi gostərilir.
d) Ruhanilərin, feodalların və tacirlərin mövqeyini sarsıtmaq tələbi irəli
surulurdu.
e) Məhkəmələrdə hakimlərin xalq tərəfindən secilməsi tələbi irəli
surulurdu.
413. Bakı – Tiblisi – Ceyhan neft kəməri istifadəyə verilmişdi:
a) aprel – 2006.
b) sentyabr – 2004.
c) iyul – 2006.
d) iyul – 2005.
e) avqust – 2006.
414. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyəti dovrundə olmuşdur.
A.Bakı Xalq Komissarları Sovetinin yaradılması.
B.Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin yaradılması.
J.Naxcıvan general-qubernatorluğunun yaradılması.
D.Zaqafqaziya Seyminin yaradılması.
E.Naxcıvan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının yaradılması.
415. Sasanilərin hakimiyyətə gəlməsi ilə İranda hansı sulalənin hakimiyyətinə son qoyuldu?
a) Arşakilərin
b) Selevkilərin
j) Əhəmənilərin
d) Skiflərin
e) Parfiyalıların.
416. Qafqaz Albaniyasında III – V əsrlərdə movcud olmuş torpaq mulkiyyət formaları:
a) Dastakert, iqta.
b) Dastakret, qəzet.
c) Vəqf, camaat torpaqları.
d) Xostaq, dastakert.
e) Vəqf, divan torpaqları.
417. Ərəb ağalığı dövründə keçirilən vergi islahatı nəticəsində:
a) Kocurulən ərəblərin vəziyyəti daha da yaxşılaşdı.
b) Xristianlardan alınan vergilərin miqdarı artırıldı.
c) Təkcə yoxsullar deyil, orta və iri feodallar da muflisləşdi.
d) Ərəblər ozlərinə etnik siyasi dayaq yaratdılar.
e) Dovlət xəzinəsi zənginləşdi, yoxsullara sədəqə paylandı.
418. Qaraqoyunlu Cahanşah Şeyx Cuneydin dovlətin ərazisini tərk etməyi tələb etməsinin səbəbi:
a) Onun şiyə təriqətini Qaraqoyunlu ərazisində geniş yaydığından ehtiyat
etdiyi ucun.
b) Şeyx Cuneydin Şirvanşahlarla ittifaq yaratdığı üçün.
c) Ağqoyunlu Uzun Həsənlə Qaraqoyunlulara qarşı ittifaq yaratdığı üçün.
d) Şeyx Cuneydin quvvətlənməsindən ehtiyatlandığı üçün.
e) Səfəvilərin Qaraqoyunlulara qarşı torpaq iddiaları irəli sürdüyü üçün.
419. Qubalı Fətəli xanın vergi islahatında nəzərdə tutulurdu:
a) Xanlığın sərhədlərini möhkəmləndirmək ücun xanlığa köçürülmüş
Şahsevən tayfalarını vergi verməkdən azad etdi.
b) Rus tacirlərinə bəzi vergi novlərində guzəşt edilməsi.
c) Vergiləirn mahalları idarə edən naiblər tərəfindən deyil, kəndxudalar
vasitəsi ilə toplanıb xan xəzinəsinə təhvil verilməsi.
d) Vergilərin toplanmasını mahal naibləri tərəfindən deyil, yasavullar və
yuzbaşılar tərəfindən toplanıb xəzinəyə təhvil verilməsi.
e) Feodalları öz tərəfinə çəkmək üçün onlardan toplanan vergilərin
miqdarını azaltmağı.
420. 1920 – ci il aprel işğalı ərəfəsində Azərbaycanın siyais həyatında ən ciddi hadisə:
a) Ən ciddi hadisə ermənilərin Bakıda soyqırım törətməsi.
b) Rusiya ilə Bakı bolşeviklərinin, ermənilərin düşmənçilik aparması.
c) Qafqaz cəbhəsindən qayıdan rus əsgərlərinin Bakı Sovetinin
sərəncamına keçməsi.
d) I dunya muharibəsinin yekunu olaraq turk qoşunlarının Bakını tərk
etməsi.
e) Hokumət bohranının yaranması.
421. Məzdəkilər usyanından ehtiyat edən və əyanların qüdrətlini sarsıtmaq
məqsədini qarşıya qoyan I Qubad:
a) Usyanın rəhbəri Məzdəki baş kahin bundosu onun müavini təyin etdi.
b) Ədalətli cəmiyyət qurulmasını mümkün hesab edən üsyançıların 20
nəfərini dovlət qulluğuna əqbul etdi.
c) Məzdəkiləri 529 – cu ildə amansızlıqla məğlub etdi.
d) Məzdəkilərə qəyyumluq edirdi.
e) İran feodallarının müqavimətini qırdı 529 – cu ildə Məzdəki edam
etdirdi.
422. I Qubadın Məzdəkilərə qəyyumluq etməkdə məqsədi:
a) Əyanların qudrətini sarsıtmaq
b) Xristianları məzdəkilərin əli ilə qovub cıxartmaq
j) Zərduştluyu məzdəkilərin əli ilə qadağan etmək
d) Romalılara qarşı doyuşlərdə istifadə etmək
e) Şimal tayfalarının hujumlarına qarşı məzdəki dəstələrindən istifadə etmək.
423. Xurrəmilərin ilk cıxışlarından neçə il sonra Babək hərəkatın rəhbəri oldu?
a) 16 b) 38 c) 26 d) 42 e) 32
424. Xristianlıq hansı dovlətin təsiri altında Albaniyada yayılırdı?
a) Sasani b) Atropatena
j) Roma d) İberiya
e) Baktriya.
425. Ağqoyunlu dövlətinin Avropa ölkələri ilə ticarətində Osmanlı imperiyası:
a) Hər iki tərəf arasında vasitəçi rolunu oynayır, qazanc əldə edirdi.
b) Ağqoyunlu dövlətinə mane olur, Avropa ölkələrinə köməklik edirdi.
c) Uzun Həsənin anası Sara xatunun yeritdiyi siyasətə uyğun, dostluq
munasibəti saxlanır.
d) Bu yerlərdə kecirilib aparılan malların bir hissəsini öz adından Avropa
bazarına çıxardı.
e) Azərbaycanla Avropa arasındakı ticarətə mane olur, bu yerlərdən
kecirilib aparılan mallardan böyük xərac alırdı.
426. Şəki xanı Зələbi ilə 1751 – ci ildə coxlu qoşunu olmasına baxmayaraq, məğlub olan çar Teymuraz və İrakli:
a) İtirdikləri vəsaiti bərpa etmək üçün 1751 – ci ilin oktyabr ayında
Şamaxıya hьcum etdilər.
b) 1752 – ci ildə Car – Balakən ərazisini işğal etdilər.
c) 1752 – ci ildə Şəkidən zəif, lakin, zəngin olan Gəncə xanlığını ələ
kecirməyi qərara aldılar.
d) İravan xanlığı ilə ittifaq yaradaraq 1751 – ci ildə Naxcıvan xanlığı
uzərinə hucuma kecməyi qərara aldı.
e) Geri qayıdaraq ölkənin təsərrüfat həyatını yaxşılaşdırmağı qərara
aldılar.
427. 1919 – cu ilin yayında Cənubi Azərbaycanda genişlənən milli azadlıq
hərəkatının yeni pilləyə qalxmasına təkan verdi:
a) Rusiyada Oktyabr cevrilişindən sonra İrana edilən kömək nəticəsində.
b) İngiltərə - İran sazişinin bağlanması.
c) Turkiyə hərbi hissələrinin Cənubi Azərbaycana daxil olması.
d) İran höküməti daxilində siyasi böhranın dərinləşməsi.
e) İngiltərənin bütün Cənubi Azərbaycanı işğal etməsi.
428. 1918-ji il mayın 28-də qəbul edilmiş «İstiqlal bəyannaməsi»ndə gostərilmir.
A.Azərbayjanın siyasi quruluş formasının Xalq Jumhuriyyəti olması.
B.Ali hakimiyyətin Azərbayjan xalqına məxsus olması.
J.Azərbayjanın tamhuquqlu və mustəqil dovlət olması.
D.Azərbayjanın butun vətəndaşlarına tam vətəndaşlıq və siyasi huquqların verilməsi.
E. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyətinin yalnız həmsərhəd xalqlar və dovlətlərlə əlaqələr yaratması.
429. Aəzrbaycan Respublikası Avropa Şurasına üzv qəbul edildi:
a) 2001- ci il noyabr.
b) 2000 – ci il yanvar.
c) 2001 – ci il yanvar.
d) 2002 – ci il iyun.
e) 2002 – ci il noyabr.
430. Azərbaycan ərazisində kadusiləri tabe etmək ucun hərbi səfərə gondərilən II Kir:
a) Kadusilərlə sazişə girmiş, e. ə. 590 – cı ildə Manna dəvlətini süquta
uğratmışdı.
b) Kadusilərlə birləşərək, e. ə. 605 – ci ildə Assuriyanı məğlub etmişdi.
c) Kadusilərlə sazişə girmiş və onların köməyi ilə Astiaqa qalib gəlmişdi.
d) Kadusilərlə Astiaq arasında birlik yaratmaqla Mannaya qarşı mübarizə
aparmışlar.
e) Astiaqla kadusilərin birləşmiş quvvələrini skiflərə qarşı mübarizəyə
qaldırdı.
431. Pompeyi yenidən albanlara qarşı yürüş etməyə məcbur etdi:
a) Albaniya ərazisində baş vermiş usyanların əlverişli şərait yaratdığı üçün.
b) Albanların romalıları izləyərək, onlar üçün təhlükəli vəziyyət
yaratmaqları.
c) Alban sərkərdəsi Kozislə Parfiya dovləti arasında ziddiyətlər baş verdiyi
ucun.
d) Roma ordusunu İberiya qoşunlarından müdafiə etmək üçün.
e) İberiya qoşunları ilə müttəfiq olduğu üçün.
432. 1586 – 1589 – cu illərdə:
a) Amasiya sulhu pozuldu, Azərbaycan itirdiyi torpaqları osmanlılardan geri
aldı.
b) Gəncə, Bərdə və Naxcıvan ərazisində türk qoşunları məğlubiyyətə
uğradıldı.
c) Butun Azərbaycan Osmanlı qoşunlarından azad olundu.
d) Tədricən butun Azərbaycan Sultan III Muradın ordusu tərəfindən zəbt
olundu.
e) Kurdən cənubdakı bütün torapqları zəbt edən Sultan II Mahmud sülh
təklif etdi.
433. Azərbayjan Milli Ordusunun yaradılması haqqında fərman nə vaxt verildi?
A. 26 iyun 1918-ji il.
B.19 iyun 1918-ji il
J.27 iyun 1918-ji il.
D.24 iyun 1918-ji il
E.9 noyabr 1918-ji il
434. Albaniyada hansı dinlər arasında mubarizə gedirdi?
a) Atəşpərəstliklə xristianlıq
b) Xristianlıqla manilik
j) Maniliklə zərduştluk
d) Məzdəkizmlə atəşpərəstlik
e) Xristianlıqla məzdəkizm.
435. Tehranın rəsmi dairələri 1910 – cu ilin martında Səttar xan və Bağır xanı Paytaxta dəvət etməklə:
a) İranda koolision hökümətin yaradılması haqda saziş imzalandılar.
b) İran konstitusiyasında bir sıra dəyişikliklər etmək və 8 saatlıq iş
gununun tədbiq edilməsi ucun razılıq əldə edildi.
c) Səttar xan və onun ətrafındakılara Tehranda xaincəsinə basqın edildi.
d) 1908 – ci ildə İrana yeridilmiş rus qoşunlarn ölkədən çıxarılması üçün
muqavilə imzaladılar.
e) Bir sıra müəssisələrdə Səttar xanın tərəfdarları rəhbər vəzifələrə təyin
olunması üçün razılıq əldə edildi.
436. XX əsrin 70 – ci illərində baş vermiş hadisələri xronoloji ardıcıllıqla göstərin:
1) Azərbaycan SSR – də 3 –cu Sovet Konstitusiyasının qəbulu.
2) Xankəndində Azərbaycan Dovlət Pedoqoji İnstitutunun filialının
acılması.
3) Ağdam – Xankəndi dəmiryolu xətti çəkildi.
4) Naxcıvan MSSR – də Araz su – elektrik stansiyası işə salındı.
5) Bakı Məişət Kondisionerlər zavodu istifadəyə verildi.
a) 1,2,3,5,4. b) 1,2,5,4,3. c)1,2,3,4,5. d) 4,2,3,1,5. e) 4,2,5,1,3.
437. Azərbaycan Əhəmənilərdən asılı vəziyyətə düşmüşdü:
a) I Kir tərəfindən Əhəməni dovlətinin əsası qoyulduqdan sonra.
b) Massaget hokmdarı Tomris tərəfindən II Sarqon məğlub edildikdən
sonra.
c) II Kambizin massagetlərlə vuruşması zamanı.
d) I Daranın dövründən etibarən.
e) makedoniyalı İsgəndər şərqə yürüş etdiyi dövrdə.
438. Hansı Şirvanşah (Kəsranilər) Cəlairilərə qarşı üsyan qaldırdı?
a) Keyqubad. b) Kavus. c) Huşəng. d) Axsitan. e) Xəlilullah.
439. I Təhmasibin olumundən sonra olkədəki vəziyyət?
a) Olkədə ikihakimiyyətlilik yarandı.
b) Olkədə feodal cəkişmələri başlandı.
c) Məhəmməd Xudabəndə qardaşlarına qalib gələrək hakimiyyəti ələ
kecirdi.
d) Hakimiyyət uğrunda gedən çəkişmələrdən istifadə edən Osmanlı
ordusu Səfəvi dovlətinin sərhədini kecdi.
e) Şirvanda mərkəzi hakimiyyətə qarşı yeni üsyan baş verdi.
440. XVIII əsrdə Azərbaycan mədəniyyətinin numayəndələri:
a) Molla Pənah Vaqif, Mirzə Əbu Talib xan Təbrizi, Zeynalabdin Şirvani, Ağa Məsih Şirvani.
b) Yusif Məmmədcan oğlu Şirvani, Molla Pənah Vaqif, Movlana
Mirzə, Zulfuqar Şirvani.
c) Mirzə Kazım bəy, Mirzə Əbutalib xan Təbrizi, Molla Pənah Vaqif,
Məhəmməd Həsən oğlu Şirvani.
d) Qasım bəy Zakir, Molla Pənah Vaqif, Əbulqasım Nəbati, Mirzə Şəfi
Vazeh.
e) S. Ə. Şirvani, Ə. Xəqani, Mirzə Kazım bəy.
441. Aşağıdakı tədbirlərdə hansı “Hərbi komunizm” siyaəst dövrünə aiddir?
a) Yeni iqtisadi siyasət.
b) “QOELRO” planı.
c) Ərzaq sapalağı.
d) Planlı təsərrüfata keçid.
e) Sənayeləşdirmə və kollektivləşdirmə.
442. Azərbayjan Xalq Jumhuriyyəti dovrundə Nazirlər Şurasının cıxartdığı qərarlara aiddir.
Bakı Universitetinin acılması.
Ucrəngli dovlət bayrağının qəbul edilməsi.
«İstiqlal bəyannaməsi» sənədinin qəbul edilməsi.
A. 1,4 B. 2,3 J. 4,5 D. 3,4 E. 1,5
443. Albaniyada atəşpərəstlik hansı dovlətin təsiri altında yayılırdı?
a) Atropatena j) İberiya e) Midiya.
b) Sasani d) Manna
444. Məzdək təliminin əsas muddəası:
a) Dunya nemətlərindən və ailə qurmaqdan imtina etmək
b) Ədalətli jəmiyyət qurmaq, insanlar arasında əmlak bərabərliyi yaratmaq
j) Şər və qara unsurlərdən azad olmaq, hakimiyyətə jan atmamaq
d) Xalqların yazı sisteminin yaranmasına nail olmaq
e) İrandan tutmuş Orta Asiyaya kimi butun ərazini bir dovlətin tərkibində birləşdirmək.
445. Rəvvadilər və Şirvanşah Məzyədilər sulaləsinin oxşar xususiyyətləri
a) Turk sulalələri idilər
b) Azərbaycanın cənub torpaqlarında hökmran idilər.
c) Ərəb sulalələri idilər.
d) Fars mənşəli idilər.
e) Azərbaycanın şimal və cənub torpaqlarını birləşdirdilər.
446. Zəkat və sədəqə adlanır:
a) Musəlman əhalisinin oz əmlakına gorə verdiyi nəzir
b) Torpaqdan istifadə muqabilində kəndlidən alınan vergi
j) Vəqf torpaqlarında yaşayan kəndlilərə verilən yardım
d) Musəlman aləmindəki muqəddəs şəhərlər və pirlər ucun nəzərdə tutulan torpaqlar
e) Orduda gostərilən hərbi xidmətə gorə verilən torpaq.
447. Hansı Azərbaycan şəhərləri monqolların birinci yürüşü zamanı
tutulmamışdı:
1. Ərdəbil 2. Təbriz 3. Sərab 4. Gəncə 5. Şamaxı 6. Dərbənd
a) 1,2,3 b) 4,5,6 c) 2,4,6 d) 2,3,5 e) 1,4,2
448. Sultan I Suleymanın Azərbaycana ilk yürüşündən axırıncı yürüşünə qədər nə qədər vaxt keçmişdir.
a)17 b) 19 c) 20 d) 16 e) 6
449. XIX əsrin 60-cı illərində Zaqatala üsyanının rəhbəri kim idi?
a) Mir Həsən. b) Şeyx Şaban. c)Şeyx Şamil.
d) Hacı Çələbi. e) Hacı Murtuz
450. Cənubi Azərbaycanda 1917-1920-ci illər milli-azadlıq hərəkatına hansı siyasi orqan rəhbərlik edirdi?
a) Azərbaycan Əyalət Komitəsi.
b) Azərbaycan Demokrat Partiyası.
c) İran Demokrat Partiyasının Əyalət Komitəsi.
d) Milli hokumət.
e) Azadlıq partiyası.
451. Azərbaycanda feodal munasibətlərinin təşəkkulu mərhələsində feodalizm cəmiyyətinin başlıca sinifləri?
a) Azatlar, patriklər, şinakonlar.
b) Şinakonlar, ramiklər, ruhanilər.
c) Azatlar, patriklər, nahararlar.
d) İşxanlar, nahapetlər, nahararlar.
e) Patrixlər, nahapetlər, azqaneylər.
452. Carizmin XIX əsrin 40-cı illərində keçirtdiyi islahatların məqsədi nə idi?
a) Qafqaz bolgəsinin Rusiyanın ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrilməsi.
b) Bolgənin idarə xərclərinin onun oz vəsaiti hesabına ödənilməsini
təmin etmək.
c) Qafqazı inzibati və siyasi yollarla Rusiya ilə vahid bir orqan
halında bağlamaq.
d) Yuxarıda göstərilən variantların heç biri.
e) Yuxarıda göstərilən variantların hər biri.
453. 1920-ci il 20 martda İranla-AzərbaycanCumhuriyyəti arasında bağlananmuqavilənin şərtlərinə aid olanları göstərin.
1) İran Azərbaycanın müstəqilliyini de-yure tanıyır.
2) İran tacirləri Azərbaycanda gömrüksüz ticarət etmək hüquqi qazandı.
3) Azərbaycandan İrana, İrandan Azərbaycana oxumaq üçün tələbələrin
gondərilməsi.
4) Azərbaycan Tehranda, İran isə Bakıda səfirliklərini açmalı idi.
5) Tərəflər oz aralarında möhkəm dostluq və iqtisadi munasibətlər
yaratmağı uzərlərinə goturur.
6) İran Azərbaycan vasitəsilə öz mallarını Rusiya bazarına çıxara bilərdi.
a) 1,4, 5 b) 1,3,4 c) 1,5,6 d) 1,2,3 e) 2,4,6
454. Turk qoşunlarının Bakıya daxil olmaması ucun Sovet Rusiyası …
A) Turkiyəyə qarşı acıq-aşkar muharibə elan etdi.
B) Birbaşa Turkiyə ilə sulh danışıqlarına jəhd etdi.
J) Almaniya ilə gizli sazış imzalayaraq diplomatik siyasət həyata kecirdi.
D) Azərbayjan hokuməti ilə sulh danışıqlarına əl atdı.
E) Dağlıq Qarabağda erməni-turk qırğınını təşkil etdi.
455. Amid doyuşu kimin qələbəsi ilə başa catdı?
a) Sasanilərin j) Alanların e) Ermənilərin
b) Romalıların d) Hunların
456. XI əsrin ortalarında:
a) Ərəb xilafəti dağılmağa başladı
b) Albaniya dovləti oz mustəqilliyini itirdi
j) Monqol yuruşləri başa catdı
d) Boyuk Səljuq imperiyası yarandı
e) Səljuq dovləti zəifləməyə başladı.
457. IX əsrin sonlarından başlayaraq Azərbayjan:
a) Səljuqların istilasına məruz qaldı
b) Slavyanların basqınlarına məruz qalmağa başladı
j) Ərəb zulmundən tamam azad oldu
d) Sasanilərdən qalmış vergiləri ləğv etdi
e) Slavyanların qarətci yuruşlərinə son qoydu.
|
